免费文献传递   相关文献

内蒙古腺鳞草属(龙胆科)一新种——红纹腺鳞草



全 文 : 内蒙古腺鳞草属(龙胆科)一新种———红纹腺鳞草 
赵 一 之 朱 宗 元  赵 利 清
(内蒙古大学生命科学学院 呼和浩特 010021)
Anagallidium rubrostriatum , a new species of
the Gentianaceae from Nei Mongol , China
ZHAO Yi_Zhi ZHU Zong_Yuan ZHAO Li_Qing
(Faculty of Life Science , Nei Mongol University , Hohhot 010021 , China)
Abstract A new species of the genus Anagallidium Griseb.(Gentianaceae)from Nei Mongol ,
China , A.rubrostriatum Y.Z.Zhao , Z .Y.Zhu &L.Q.Zhao , is described and illustrated.
The new species is similar to A.dichotomum (L.)Griseb.in the flower tetramerous , petal with
two glandular pits in the lower part , peripheral center of the glandular pits with a horn_like projec-
tion , filaments fimbriate_villous along two lateral sides of the basal back , but differs by having plant
short and small , corolla orange with red veins , leaves thick , rugose , margin slightly crisped.
Key words Anagallidium Griseb., Anagallidium rubrostriatum Y.Z.Zhao , Z.Y.Zhu &L.
Q.Zhao , new species , Nei Mongol , China.
摘要 报道了产于内蒙古的腺鳞草属(龙胆科)一新种———红纹腺鳞草 Anagallidium rubrostriatum Y.Z.
Zhao , Z.Y.Zhu &L.Q.Zhao。该种因花 4 基数 ,花瓣中下部具 2 个腺窝 , 外侧中央具角状突起 ,花丝基
部背面两侧具流苏状长柔毛而与 A.dichotomum (L.)Griseb.相似 , 但因花冠橙黄色 , 具红色脉纹 ,叶质
厚 ,多皱 , 边缘稍成皱波状而不同。
关键词 腺鳞草属;红纹腺鳞草;新种;内蒙古;中国
在重新鉴定内蒙古大学生物系植物标本室(HIMC)龙胆科腺鳞草属 Anagallidium
Griseb.标本的过程中 ,我们发现一号(共两份)采自内蒙古呼和浩特的标本(朱宗元 83_
011)实际上代表一个新种 。该标本在台纸上曾被鉴定为 Swertia dichotoma L.,并且在《内
蒙古植物志》第二版记载了其分布(马毓泉 ,1993)。
腺鳞草属的花 4基数 ,腺窝外侧具鳞片 ,雄蕊花丝基部背面具流苏状毛 ,花萼裂片宽
卵形且在基部两边凹缺;而獐牙菜属 Swertia L.的花 5基数 ,腺窝边缘具流苏状毛或无毛 ,
雄蕊花丝基部无毛 ,花萼裂片条形或条状披针形 ,基部无凹缺 ,二者明显不同。
红纹腺鳞草 新种 图 1
Anagallidium rubrostriatum Y.Z.Zhao , Z.Y.Zhu &L.Q.Zhao , sp.nov. Fig.1
Species A.dichotomo (L.)Griseb.affinis , sed planta parva , corolla aurantiaca , rubrostria-
ta , foliis crassis , rugosis , margine subcrispis differt.
Herba annua , circ.3-5 cm alta.Caulis gracilis , quadrangulus , secus angulos anguste ala-
tus.Folia opposita , crassa , rugosa , margine subcrispa;folia basalia spathulata 5-10mm longa , 4
-6 mm lata , apice obtusa , basi in brevem stipitem angustata.Flores solitarii vel 3 in cymam
 2003-04-11收稿 , 2003-09-10收修改稿。
基金项目:国家自然科学基金资助项目(30260010)(Supported by the National Natural Science Foundation of China(Grant
No.30260010))。
植 物 分 类 学 报 42(1):83-85(2004)
Acta Phytotaxonomica Sinica
图 1 红纹腺鳞草 A , 植株;B, 花瓣与雄蕊;C , 雌蕊。(赵一之根据朱宗元 83_011号标本绘)
Fig.1. Anagallidium rubrostriata Y.Z.Zhao , Z.Y.Zhu&L.Q.Zhao. A , habit;B , petals and stamens;C , pisti l.Drawn
by Y.Z.Zhao from the type gathering , Z.Y.Zhu 83_011.
dispositi , terminales vel axillares;pedicelli graciles , inaequilongi , 3-30 mm longi;calyx viridis ,
1/2 brevior quam corolla , lobis late ovatis , circ.3 mm longis , apice acutis , extus obscure 1-3_
nervis;corolla aurantiaca , rubrostriata , lobis ovatis , circ.6 mm longis , apice acutis , in inferiore
parte 2 foveolis glandulosis instructis , extus in medio corniculatis;filamenta linearia , circ.2 mm
longa , basi dorso utroque latere villis fimbriatis vestita;antherae caeruleae , ovatae , circ.0.5 mm;
ovarium ellipsoideo_ovoideum , breviter stipitatum;stylus brevis;stigma bifidum , lobis revolutis.
Fructus non visus.
China.Nei Mongol(内蒙古):Hohhot(呼和浩特), Horinger(和林格尔), ManhanMt.
(蛮汗山), grassland on brook side , 1983_06_01 , Z.Y.Zhu(朱宗元)83_011(holotype , here
designated , HIMC;isotype , HIMC).
一年生草本 ,高 3-5 cm 。茎细弱 ,四棱形 ,沿棱具狭翅。叶对生 ,质厚 ,多皱 ,边缘稍
呈皱波状;基部叶匙形 ,长 5-10 mm , 宽 4-6 mm , 先端圆钝 ,基部渐狭成长柄;茎生叶卵
状披针形 ,先端钝尖 ,基部渐狭成短柄。花单生或 3花成聚伞状 ,顶生或腋生;花梗细长 ,
84  植 物 分 类 学 报 42 卷
不等长 ,长 3-30 mm;花萼绿色 ,长为花冠之半 ,裂片宽卵形 ,长约 3 mm ,先端锐尖 ,背面
具不明显的1-3脉;花冠橙黄色 ,具红色脉纹 ,裂片卵形 ,长约6 mm , 先端锐尖 ,中下部具
2个腺窝 ,外侧中央具角状突起;花丝条形 ,长约 2 mm , 基部背面两侧具流苏状长柔毛;花
药蓝色 ,卵形 ,长约0.5mm;子房具短柄 ,椭圆状长卵形;花柱短 ,柱头 2裂 ,裂片反卷 。果
未见 。
本种与腺鳞草 A.dichotomum (L.)Griseb.因花 4基数 ,花瓣中下部具 2个腺窝 ,外侧
中央具角状突起 ,花丝基部背面两侧具流苏状长柔毛而相似;但植株矮小 ,花冠橙黄色 ,具
红色脉纹 ,叶质厚 ,多皱 ,边缘稍呈皱波状而不同。
参 考 文 献
Ma Y_C(马毓泉).1993.Gentianaceae.In:Ma Y_C(马毓泉)ed.Flora Intramongolica(内蒙古植物志).2nd
ed.Hohhot:Inner Mongolia Peoples Publishing House.4:101.
1 期 赵一之等:内蒙古腺鳞草属(龙胆科)一新种———红纹腺鳞草 85