免费文献传递   相关文献

A NEW SPECIES OF YPSILANDRA(LILIACEAE)AND ITS GEOGRAPHIC IMPLICATION OF SE YUNNAN PROVINCE

滇东南丫蕊花属(百合科)一新种及其生物地理学意义



全 文 :第 23 卷 第 3 期             植   物   研   究 2003年 7 月
Vol.23 No.3           BULLETIN OF BOTANICAL RESEARCH July ,  2003
滇东南丫蕊花属(百合科)一新种及其生物地理学意义
陈文红1 税玉民1** 喻智勇2
(1.中国科学院昆明植物研究所 ,昆明 650204)
(2.云南省金平分水岭自然保护区管理局 ,金平 661500)
摘 要 报道了云南东南部金平县五台山丫蕊花属(百合科)一新种 ,并讨论了其生物地理学意义
关键词 丫蕊花属;新种;滇东南;生物地理学意义
A NEW SPECIES OF YPSILANDRA(LILIACEAE)AND
ITS GEOGRAPHIC IMPLICATION OF SE YUNNAN PROVINCE
CHEN Wen-Hong1 SHUI Yu-Min1** YU Zhi-Yong 2
(1.Kunming Institute of Bo tany , The Chinese Academy of Sciences , Kunming 650204)
(2.Jingping Mangement Bureau , Fenshuiling National conserve , Jinping  661500)
Abstract A new species of Y psi landra (Liliaceae)is firstly described and illust rated , and its bio-
geographic implication is discussed.
Key words Y psilandra;new species;SE Yunnan Province;biogeographic implication
  丫蕊花属(Y psi landra Franch.)原有 4种 ,主
产于中国 ,缅甸也有分布 ,是一个较为典型的中国
特有分布属 。本种的发现使得中国乃至世界丫蕊
花属植物的种类增加到 5种。
  金平丫蕊花 图 1
Ypsilandra j inpingensis W.H.Chen Y.M .
Shui et Z .Y.Yu
Y .thibeticae Franch.et Y .cavaleriei Lévl.
et Van.affinis , a illa stigmate 3-lobato , steminibus
subaequalibus vel paulo longio ribus quam perianthi-
is , a hac pedicello 1.0 ~ 1.1 cm longo(nec 0.4 ~ 0.
6 cm), pedicello duplo longiore quam perianthio ,
carpello aequilongo perianthio , differt.
Herba perennis , 50 ~ 60 cm alta.Rhizoma ca.
7 mm in diam., ca.2 cm longum.Folia chartacea
basalia , rosulata , oblanceolata , 17 ~ 21 cm longa
cum petiolum , 2.2 ~ 2.5 cm lata , basi in petiolum
cuneatum angusta.Scapus ex lateralibus axillis folio-
rum caespitosorum oriundus , ca.45 cm longus , in
parte inferiore vaginis ca.10 longo oblongis 1.6 ~
2.3 cm longis 0.3 ~ 0.4 cm latis distinctis obsi tus.
Racemus terminalis , 8 ~ 9 cm longus , in parte supe-
riore bractis longoblongis 0.7 ~ 0.8 cm longis 1.0 ~ 1.2
cm latis instructus , pedunculis 30~ 35 cm longis sufful-
tus.Flores ca 10 , erecti , pedicellis 1.0 ~ 1.2 cm
longis , conspicue longioribus quam perianthiis;peri-
anthii 6 , viridi-lutei , liberi , persistentia , angusti-
laceolati , 4.5 ~ 5.0 mm longi , 1.6 ~ 2.0 mm lati ,
3-nervi;stemina 6 , subaequali vel paulo longioria
quam perianthia;antherae lato oblongae , c.0.4 cm
基金项目:云南省自然科学基金项目(2001C22Q)。第一作者简介:陈文红(1975—),女 ,硕士 ,主要从事植物引种驯化及植物分类学工作 。收稿日期:2002-11-19**通讯作者。
图 1 金平丫蕊花
1.植株;2.花序;3.花;4.心皮;
5.一个雄蕊及一片花被片。(王凌绘)
Fig.1 Ypsilandra jinpingensis W.H.Chen
Y.M.Shui et Z.Y.Yu
1.Plant;2.I nflorescence;3.Flow er;4.Carpel;
5.One stamen and perianth.(Draw n by Wang Ling)
longae , c.0.8 cm latis;ovarium 3-loculare;stylus
2.1 ~ 2.2 mm longus cum stigmate , basi partim
connatus ad ca 1.3 mm longi tudine , apice 3-loba-
tus , lobato stigmatis 0.8 ~ 0.9 mm longo reflexo.
Capsula ex carpellis 3 , obtriquetris vel obovatis con-
stata;carpelli 4.5 ~ 5.0 mm longi , ca.2.2 mm
lati.Semen collabescens , ig nota.In anthese Sept.
~ Oct.;in f ructescens Oct..
Yunnan:Jinping(金平县), Wutaishan Mt.
(五台山), near waterfall , under dense forest , alt.
2 660 m , Oct.3 , 1996 , S.G.Wu(武素功), L .
H.Liu(刘伦辉), Y.M .Shui(税玉民), Y.P .
Yang(杨永平), J.Murata and S.Akiyama 3742
(holotype:KUN)
多年生草本 ,植株高 50 ~ 60厘米 。根状茎粗
约7 毫米 ,长约 2厘米。叶纸质 ,基生 ,莲座状 ,倒
披针形 ,叶连柄长 17 ~ 21厘米 ,宽 2.2 ~ 2.5厘米 ,
基部渐狭成柄。花葶从叶簇的侧面腋部抽出 ,长约
45厘米 ,上面生有 10 枚左右疏离的鞘 ,鞘长矩圆
形 ,长 1.6 ~ 2.3厘米 ,宽 0.3 ~ 0.4厘米。总状花
序顶生 ,长 8 ~ 9厘米 ,具长 0.7 ~ 0.8厘米 、宽 1.0
~ 1.2毫米的长矩圆形苞片 ,花序梗长 32 ~ 36 厘
米。花约十朵 ,直立 ,花梗长 1.0 ~ 1.2厘米 ,明显
比花被片长。花被片 6 ,黄绿色 ,离生 ,宿存 ,狭披
针形 ,长 4.5 ~ 5.0 毫米 ,宽 1.6 ~ 2.0厘米 ,具 3
脉;雄蕊 6 ,等长或稍超出花被片;花药矩圆形 ,长
约 0.4毫米 ,宽约 0.8 毫米;子房 3室;花柱连同柱
头长 2.1 ~ 2.2毫米 ,柱头基部合生达 1.3毫米 ,上
部 3裂 ,花柱柱头裂片长 0.8 ~ 0.9毫米 ,外弯。蒴
果由 3个三棱状或倒卵形心皮组成;心皮长约 4.5
~ 5.0毫米 ,宽约 2.2毫米 。种子已落 ,未见 。花
期 9 ~ 10月 ,果期 10月 。
本种近丫蕊花 (Y .thibeticae Franch.)及小
果丫蕊花 (Y .cavaleriei Lévl.et Van.),与前者
的区别在于柱头深裂 ,雄蕊等长或稍超出花被片 ,
与后者的区别在于花梗长几为花被片的 2倍 ,心皮
与花被片近等长。
本属中丫蕊花(Y .thibet ica Franch.)及小果
丫蕊花(Y .cavaleriei Lévl.et Van.)分布较广 ,分
布至四川 、贵州 、湖南 、广西及广东一带 ,而已知的
另两个种云南丫蕊花(Y .yunnanensis W.W.
Sm .et J.F.Jeff r.)和高山丫蕊花(Y .alpinia F.
T .Wang et T .Tang)分布于云南西北部及西藏 ,
现发现的金平丫蕊花仅见于云南东南部金平县五
台山山顶 ,是一个孤零的分布点 ,也是本属植物分
布的最南端。
268       植  物  研  究                  23 卷