免费文献传递   相关文献

四川西部箬竹属一新种



全 文 :  收稿日期: 2003-11-10
四川西部箬竹属一新种
易同培 杨 林
(四川农业大学都江堰分校 ,四川 都江堰 611830)
摘 要 毛粽叶 ( I ndocalamus chongz houensis Yi et L. Yang )很近似峨眉箬竹 ( I .emeiensis C. D. Chu
et C. S. Chao) ,主要区别是幼秆节下无白粉 ;笋绿色 ,有深紫色斑点 ;箨鞘背面灰色 ,有深紫色斑点或无
斑点 ,密被黄褐色开展长达 3 mm瘤基刺毛 ;叶鞘密被黄褐色刺毛和灰色短硬毛或老时无毛 ,边缘常具
黄褐色长纤毛。
关键词 箬竹属 ;毛粽叶 ;新种 ;四川西部 ;中国
A New Species of Indocalamus Nakai from
Western Sichuan of China
Yi Tongpei  Yang Lin
( Dujiangyan Campus , Sich uan Ag ricul tu ral Univ ersi ty, Dujiangyan 611830, Sichuan, China)
Abstract  Indocalamus chongzhouensis Yi et L. Yang, a new species o f Bambusoideae
f rom Western Sichuan, was described and i llust rated. This new species is v ery simila r to
I . emeiensis C. D. Chu et C. S. Chao. However, there is no white pow der under the
node of i ts infancy culm. Its bamboo shoot is g reen wi th da rk purple spo ts. The back of
culm-sheath is g ray wi th dark purple spo ts o r w ithout spo ts, and w ith dense yellowish
brow n tumour-like open-g rowing cheatas tha t is up to 3 mm long. The leaf sheath is
covered w ith dense yellowish brow n cheatas and g rey hispidulous, o r is g labrous when
it s old. There exists yellowish brow n long ciliaris on the margin. It is easy to be
discriminated.
Key words  Indocalamus Nakai; I . chongzhouensis Yi et L. Yang; New species; Western
Sichuan; China
  毛粽叶 (崇州 )新种 (图 1)
Indocalamus chongzhouensis Yi et L.
Yang, sp. Nov. ( Fig. 1)
Haec species habi tu I. emeiensi C. D.
Chu et C. S. Chao valde similis , sed a qua
internodiis juv eni libus sub nodis haud
farino sis, turionibus v iridibus a tropurpureo-
maculatis, vaginis culmorum do rso cinereis
a tropurpureo-macula ti s v el haud maculatis,
dense fulv o-pa tentibo-tuberculato-setosis,
seti s ad 3mm longis, v aginis fo lio rum dense
fulvo-setosis et cinereo-hispidis v el v etere
glabris, ma rgine saepe fulv o-longo-ci lia tis
faci le dif fer t.
Rhizomata amphipodialia, internodiis
so lidis vel subsolidis. Culmi 2~ 3. 5 m alti , et
0. 8~ 1. 5 cm diametro, 9~ 13 nodis, apice
erecti; internodiis( 3. 5) 25~ 45( 50) cm longis,
cy lindricis sed ad latera g emmarum vel
ramo rum basi sulca tis, juv entute dense
luteolo-vel cinereo-adpresso-hispidis et
superne pa tentibo-fusco-setosis, haud longi tu-
第 23卷 第 2期
2 0 0 4年 5月        竹 子 研 究 汇 刊JOU RNAL OF BAMBOO RESEARCH        V ol. 23, No. 2May, 2 0 0 4
dinali ter lineatis et fa rinosis, lig no 2. 5~ 4 mm
crasso, medullis obt ri tis; nodi v aginarum primo
a tropurpurei , glabri; nodi culmo rum promi-
nentes v el v alde prominenti-porcati; intranodi-
is 4~ 10 mm altis, inf ra tenui ter cont ractis.
Gemma 1 in quoque nodo, ova to-longo-trian-
gula ta, margine fulv o-longo-ciliate. Ramus 1
in quoque nodo, erectus v el decumbens, ad 1. 2
m longus et 4~ 8 mm crassus. Turiones viri-
des, at ropurpureo-maculati; vaginae culmorum
persistentes, co riaceae, t riangulato-oblongae, 9
~ 16 cm longae, basi 3~ 4. 5 cm latae, apice
obliquae, do rso cinereae, at ropurpureo-macu-
latae vel haud maculata e, dense fulv o-pa tenti-
bo-tuberculato-setosae, setae ad 3 mm longae,
longi tudinali-nervillis obscuris, haud ci lia tae;
auriculae semiluna res, purpureae, 8~ 13 mm
longae, 2. 5~ 3. 5 mm latae, fimbriis 7~ 15 mm
longis st ricti s; lig ulae in mediis pro tuberantes,
primo purpureae, c. 1mm altae, fimbriae con-
fertae erectae 5~ 18 mm longae; laminae re-
f lex ae vel decumbentes, lanceola tae, primo
virides, glabrae, 1. 3~ 6 cm longae, 3~ 5 ( 13)
mm latae, margine serrulatae. Folia 3~ 7( 8)
in quoque ramulo; v aginae fo liorum 12~ 16 cm
longae, dense fulv o-setosae et cinereo-hispidae
vel v etere g labrae, margine saepe fulv o-longo-
ci lia tae; auriculae semilunares, 4~ 8 mm lon-
gae, 2~ 3 mm latae, fimbrii s st ricti s, 8~ 15 mm
longis; lig ulae purpureae, c. 2 mm altae, fim-
brii s confertis cinereo-albis erectis, 1. 2~ 2 cm
longis; petioli 4~ 7 mm longi, g labri; laminae
oblongae, 20~ 37 cm longae, 4. 5~ 8 cm la tae,
subtus cinereo-v irides pubescentes, apice
acuminatae, basi cuneatae, nervis secundarii s
10~ 11 jugis, rectangulari-longo-tessellatis ,
margine serrulata e.
Inflo rescentia desunt.
China, Sichuan (四川 ): Chong zhou (崇州 ) ,
Sanlang Town (三郎镇 ) , Chayuan Village (茶
园村 ) , Group 1( 1组 ) , alt. 920~ 1 020 m, on
slope of mountain erea , 2003-09-17, Yi Tong-
pei 03014( holotype, here designa ted, SAU D=
SIFS) .
地下茎复轴型 ,竹鞭节间长 1~ 5. 5 cm ,直
径 4~ 7 mm,圆柱形 ,淡黄色 ,光滑 ,无毛 ,实心
或几实心 ,每节具瘤状突起或根 0~ 3枚 ;鞭芽
卵圆形 ,贴生。 秆高 2~ 3. 5 m,直径 0. 8~ 1. 5
cm ,全秆具 9~ 13节 ,梢头直立 ;节间长 ( 3. 5)
25~ 45( 50) cm ,圆筒形 ,在分枝或具芽一侧中
部以下具 1沟槽 ,幼时密被灰黄色或灰色小硬
毛及上部被开展棕色刺毛 ,节下无白粉环 ,无纵
细线棱纹 ,壁厚 2. 5~ 4 mm,髓呈锯屑状 ;箨环
新鲜时深紫色 ,无毛 ;秆环隆起或显著隆起呈棱
脊状 ,初始紫色 ,光亮 ;节内高 4~ 10 mm ,向下
明显变细。秆芽 1枚 ,卵状长三角形 ,边缘具黄
褐色长纤毛。 秆之第 3~ 4节开始分枝 ;每节分
枝 1枚 ,直立或斜展 ,长达 1. 2 m ,直径 4~ 8
mm。 笋绿色 ,有深紫色斑点 ;箨鞘宿存 ,革质 ,
三角状长圆形 ,长 9~ 16 cm ,基部宽 3~ 4. 5
cm ,顶端偏斜 ,背面灰色 ,有深紫色斑点或无斑
点 ,密被黄褐色开展长达 3 mm瘤基状刺毛 ,纵
脉纹不明显 ,边缘无纤毛 ;箨耳新月形 ,紫色 ,长
8~ 13 mm ,宽 2. 5~ 3. 5 mm ,边缘具长 7~ 15
mm径直纟遂毛 ;箨舌中央突起 ,初时紫色 ,高约
1 mm ,边缘纟遂毛密生 ,直立 ,长 5~ 18 mm;箨
片外翻或外展 ,披针形 ,初始绿色 ,无毛 ,长 1. 3
~ 6 cm,宽 3~ 5( 13) mm,边缘有小锯齿。小枝
具叶 3~ 7( 8)枚 ;叶鞘长 12~ 16 cm,密被黄褐
色刺毛和灰色短硬毛或老时无毛 ,边缘常具黄
褐色长纤毛 ;叶耳半月形 ,长 4~ 8 mm,宽 2~ 3
mm ,边缘纟遂毛径直 ,长 8~ 15 mm;叶舌紫色 ,
高约 2 mm,边缘纟遂毛直立 ,密生 ,灰白色 ,长 1.
2~ 2 cm;叶柄长 4~ 7 mm,无毛 ;叶片长圆形 ,
长 20~ 37 cm ,宽 4. 5~ 8 cm,上面绿色 ,无毛 ,
下面灰绿色 ,被微毛 ,先端渐尖 ,基部楔形 ,次脉
10~ 11对 ,小横脉组成长方形 ,边缘有细锯齿。
花枝未见。笋期 9月。
本种很近似峨眉箬竹 ( I. emeiensis C. D.
Ch u et C. S. Chao) ,但本种幼秆节下无白粉 ;
笋绿色 ,有深紫色斑点 ;箨鞘背面灰色 ,有深紫
色斑点或无斑点 ,背面密被黄褐色开展长达 3
毫米瘤基刺毛 ;叶鞘密被黄褐色刺毛和灰色短
硬毛或老时无毛 ,边缘常具黄褐色长纤毛 ,易于
14    竹 子 研 究 汇 刊 第 23卷 
区别。
图 1 毛粽叶
Fig. 1  In doca lamus chong zhouensis Yi et L. Yang, sp. nov
1. 地下茎 ( a rhi zome) ; 2. 秆之一节间 ,示宿存秆箨 ( a intern od e of culm, sh owing persi sten t culm~ sheath) ; 3. 秆之一节 ,
示秆芽 ( a node of culm , sh owing culm-bud ) ; 4.秆之一节 ,示分枝 ( a nod e of culm , sh owing b ranching ) ; 5. 秆箨 ( cu lm-
sheaths ) ; 6. 具叶小枝 ( b ranch let w ith leaves )
15 第 2期 易同培等 四川西部箬竹属一新种