免费文献传递   相关文献

A NEW SPECIES OF CORYDALIS (FUMARIACEAE) FROM JILIN PROVINCE

紫堇属(荷包牡丹科)一新种



全 文 :第 23 卷 第 4 期             植   物   研   究 2003年 10 月
Vol.23 No.4           BULLETIN OF BOTANICAL RESEARCH Oct.,  2003
紫堇属(荷包牡丹科)一新种
王英伟1 刘全儒2 张明理1* *
(1.中国科学院植物研究所 ,北京 100093)
(2.北京师范大学生命科学学院 ,北京 100875)
摘 要 发表吉林产荷包牡丹科紫堇属一新种。
关键词 紫堇属;长白山黄堇;新种;中国吉林
A NEW SPECIES OF CORYDALIS (FUMARIACEAE)
FROM JILIN PROVINCE
WANG Ying-Wei1 LIU Quan-Ru2 ZHANG M ing-Li1
(1.Institute of Bo tany , Chinese Academy of Sciences , Beijing 100093)
(2.Colleg e of Life Science, Beijing Normal University , Beijing 100875)
Abstract A new species of the genus Corydalis(Fumariaceae)collected f rom Jilin Province is re-
po rted.
Key words Corydalis;C.changbaishanensis M .L.Zhang et Y.W.Wang;new species;Jilin ,
China
  在吉林省长白山地区进行野外考察过程中 ,
我们发现了一些独特的紫堇属(Corydalis)植物
种群 。经鉴 定 , 确 定为本 属黄 堇组 (Sect.
Sophorocapnos)新分类群 ,由于目前仅在模式产
地发现该种 ,遂将新种定名为 C.changbaisha-
nensis M.L.Zhang et Y.W.Wang 。
  长白山黄堇 新种 图 1
  Corydalis chanbaishanensis M .L.Zhang et
Y.W.Wang , sp.nov.(Fig.1)A C.pal lidae
differt caulibus ramosissimis , floribus parvis.
Corollis albis apice f lavis , petalibus externis proces-
sibus abrupte cristatis instructis , nectario quam cal-
care dimidio breviora , vel magis brevio ra , semi-
nibus densissime minuteque tuberculatis.
Herba perennis , caespi tosa glabra 40 ~ 60 cm
alta.Radix indistincta Caulis ramosus , debilis ,
ramis erectis vel adscendentibus , foliis opposi tis ,
vi ridibus , obtuse angularibus , superio ribus saepe
axillaribus.Folia basalia ante anthesin marcida ,
caulina valde odo rata , inferioria longe petiolata , su-
perio ria non petiolata , laminis ovato-elllipicis 2 ~ 3
pinnatisectis , pinnis ovatis rimariis 4 ~ 6 jugis al-
ternis vel suboppositis inst ructis , brebe petiolu-
latis , pinnulis ellipt icis vel lanceolatis 3 ~ 6 part-
ibus.Inflorescentia racemosa terminalis vel axillar-
ies , circ , 4 ~ 8 cm longa , floribus numerosis primo
congestis , demum laxioribus.Bracteae ovatae vel
lanceolatae paulo pedicello longiores , integers vel
interdum detatae , 4 ~ 6 mm longae , 1 ~ 2 mm
latae , pedicelli circ.4 mm longi;Sepala squami
第一作者简介:王英伟(1978—),男 ,博士研究生 ,主要从事紫堇属的系统学研究。
收稿日期:2002-04-03
图 1 长白山黄堇
1.植物外形;2.花外形及萼片 ,蜜腺体仅为距长的 1/ 2 ,萼片边缘具细齿;3.下花瓣具有三角形的鸡冠;4.内花瓣;5.幼小子
房 ,示柱头的形态;6.雄蕊束;7.种阜短小 ,表面密具疣状小丘。(蔡淑琴绘)
Fig.1  Corydalis changbaishanensis M.L.Zhang et.Y.W.Wang
1.Outline of plant;2.Flow er and sepal , showing the nectary 1/ 2 as long as the spur and the thin teeth on the margin of the
sepal;3.Lower petal shows the t riangular crest;4.Inner petals;5.Ovary , showing the shape of stigma;6.Fillaments bundle;
7.Seed with short elaiosome and verrucose ornaments(Draw n by C ai S hu-Qin)
formis circ.1.5 mm longa denticulatae;Corolla al-
ba , apice flava;petalum superius circ.16 ~ 18 mm
longum , lamina processu abrupte cristato , circ.1
mm alto , calcari breve saccifo rmi , ad apicem decli-
nato , 6 ~ 7 mm longum , inferius circ.11 ~ 12 mm
longum , processu cristato superioro simili , petala
interiora cir.10 ~ 11 mm longa , unguiculata , un-
gui filiformi laminae subaequali;Stamina anguste
386       植  物  研  究                  23卷
lanceolata supra in filium const ricta;appendix 2.5
~ 3.0 mm longa calcari dimidio breviora , vel magis
breviora;Ovarium lineare , stylo Paulo longius ,
stigmatibus 2 part ibus instuctis , utroque papillis 3
obsito.Capsula linearis monilifo rmis , 2 ~ 3 cm lon-
ga , circ.2 mm lata , peduculo subfructu declinato ,
seminibus uniseriatis numerosis subrotundatis nigris
nitidis circ.1.5 mm diam., densissime minuteque
tuberculatis , caruncula breve minuteque.
China.Jilin(吉林):Antu(安图), Baihe(白
河), at forest edges , field margins and stony slopes
along river(林缘地头及河岸石坡), Alt.800 ~
1 000 m , 2002-05-24 , Wang Ying-Wei(王英
伟)et Zong Zhan-Jiang(宗占江)02076(holo typus ,
PE)
多年生丛生草本 ,枝条光滑 ,高 40 ~ 60 cm 。
无明显主根。茎脆弱易断 ,多分枝;枝条直立或斜
展 ,绿色 ,具钝棱 ,植株上部具多数叶腋生枝条。
基生叶花前枯萎 ,仅存残基 ,茎生叶 2 ~ 3回羽状
分裂 ,具强烈气味 ,较下部者具长柄 ,上部近无柄;
一回羽片 4 ~ 6对 ,具短柄 ,卵形;末回羽片无柄 ,
椭圆形至长圆形 ,具 3 ~ 6枚椭圆至披针形齿。花
序顶生 ,或有时腋生 ,长 4 ~ 8 cm ,密具多花 ,果期
舒展。苞片椭圆形至长圆形 ,全缘 ,有时略具齿 ,
长 4 ~ 6 mm ,宽 1 ~ 2 mm;花梗长约 4 mm ;萼片
鳞片状 ,卵圆形 ,直径约 1.5 mm ,边缘具细齿;花
冠白色 ,仅先端淡黄色 ,上花瓣长 16 ~ 18 mm ,龙
骨状突起之上具陡峭的鸡冠状突起 ,高约 1 mm;
内花瓣长 10 ~ 11 mm ,爪占内花瓣全长的 1/2;下
花瓣长 11 ~ 12 mm ,具似上花瓣之鸡冠状突起;
上花瓣之距短囊状 ,末端下弯 ,长 6 ~ 7 mm;蜜腺
长2.5 ~ 3.0 mm ,长度为距长的 1/2 ,或更短;柱
头具 2臂 ,每臂顶端具 3乳突 。果梗于果期下弯 ,
硕果呈明显的串珠状 ,长 2 ~ 3 cm;种子黑色 ,直
径约 2 mm ,种子表面密具疣状突起;种阜短小。
狭域分布于模式产地 ,生于潮湿林缘 、农田边或河
岸石坡 ,海拔 800 ~ 1 000 m ,花果期 4 ~ 5月 。
长白山黄堇(C.changbaishanensis)与黄堇
(C.pallida)接近 ,相近之处在于柱头和硕果形
态等;不同点为:前者植株极多叶腋生枝条 ,茎脆
弱易断;花小 ,长 16 ~ 18 mm ,花冠白色 ,先端淡
黄色;外花瓣先端具陡峭的鸡冠状突起;蜜腺短于
距长的 1/2。这些区别特征 ,似乎是由两种植物
分别与不同的传粉昆虫长期协同进化造成的 ,当
然 ,这个假设需要进一步的野外工作来加以证明。
3874期               王英伟等:紫堇属(荷包牡丹科)一新种