全 文 ：第 ww卷 第 w期
u s s {年 w 月
林 业 科 学
≥≤Œ∞‘׌„ ≥Œ∂ „∞ ≥Œ‘Œ≤„∞
∂²¯1ww o‘²1w
„³µqou s s {
三峡库区森林植物群落数量分类与排序 3
程瑞梅 肖文发
k中国林业科学研究院森林生态环境与保护研究所 国家林业局森林生态环境重点实验室 北京 tsss|tl
摘 要 } 应用二元指示种分析k× • Œ‘≥°„‘l 和无偏对应分析k⁄≤„l 对三峡库区森林植物群落进行研究 ∀结果表
明 }× • Œ‘≥°„‘将森林植物群落分成了巴山松林 !华山松林 !马尾松林 !杉木林 !柏木林 !马尾松 p栓皮栎林 !马尾松
p栲林 !马尾松 p大头茶林 !杉木 p栲林 !短柄 栎林 !栓皮栎林 !白栎林 !槲栎 p栓皮栎林 !西南槲树林 !亮叶水青
冈林 !茅栗林 !化香林 !红桦林 !糙皮桦林 !四照花林 !枫香林 !华中樱桃 p 刺叶栎林 !连香树 p 细齿稠李林 !灯台树
林 !朴树林 !包槲柯 p锥栗林 !化香 p曼青冈林 !石栎林 !甜槠林 !红豆树林 !润楠林 !大头茶林与刺叶栎林 vv种类
型 ~⁄≤„ 排序结果基本上反映植物群落与环境因子的关系 o第 t排序轴主要反映热量的变化 o第 u排序轴主要反映
湿度的变化 ∀
关键词 } 三峡库区 ~植物群落 ~分类 ~排序
中图分类号 }≥zt{1xw 文献标识码 }„ 文章编号 }tsst p zw{{kuss{lsw p ssus p s{
收稿日期 }ussz p ts p tu ∀
基金项目 }中国林业科学研究院公益基金k≤„ƒ≠……usszsuvl !国务院三峡工程建设委员会与国家林业局项目k≥÷ussw p suxl !林业科技支撑
计划kussy…„ssv„tvsuΠsvl资助 ∀
3 肖文发为通讯作者 ∀
Θυαντιτατιϖε Χλασσιφιχατιον ανδ Ορδινατιον οφ τηε Φορεστ Χοµ µ υνιτιεσ
ιν Τηρεε Γοργεσ Ρεσερϖοιρ Αρεα
≤«¨ ±ª •∏¬°¨ ¬ ÷¬¤² • ±¨©¤
k Ρεσεαρχη Ινστιτυτε οφ Φορεστ ΕχολογψoΕνϖιρονµεντ ανδ Προτεχτιον oΧΑΦ ΚεψΛαβ q οφ Φορεστ Εχολογψ ανδ Ενϖιρονµεντo
Στατε Φορεστρψ Αδµινιστρατιον Βειϕινγ tsss|tl
Αβστραχτ } ƒ²µ¨¶·³¯¤±·¦²°°∏±¬·¬¨¶¬± ׫µ¨¨Š²µª¨¶• ¶¨¨µ√²¬µ„µ¨¤ º¨ µ¨ ¶·∏§¬¨§¥¼·«¨ °¨ ·«²§¶²©·º² º¤¼¬±§¬¦¤·²µ¶¶³¨¦¬¨¶
¤±¤¯¼¶¬¶k× • ≥°„‘l ¤±§ §¨·µ¨±§¨§¦²µµ¨¶³²±§¨±¦¨ ¤±¤¯¼¶¬¶k⁄≤„l q ׫¨ µ¨¶∏¯·¶¶«²º¨ §·«¤·©²µ¨¶·³¯¤±·¦²°°∏±¬·¬¨¶ º¨ µ¨
¦¯¤¶¶¬©¬¨§¬±·²vv ©²µ°¤·¬²±¶¥¼ × • ≥°„‘o·«¨¼ º¨ µ¨ ƒ²µ°q Πινυσ ηενρψι oƒ²µ°q Πινυσ αρµανδιι oƒ²µ°q Πινυσ µασσονιαναo
ƒ²µ°q Χυννινγηαµια λανχεολαταo ƒ²µ°q Χυπρεσσυσ φυνεβρισo ƒ²µ°q Πινυσ µασσονιανα p Θυερχυσ ϖαριαβιλισo ƒ²µ°q Πινυσ
µασσονιαναp Χαστανοπσισφαργεσιι oƒ²µ°q Πινυσ µασσονιαναp Γρδονια αξιλλαρισoƒ²µ°q Χυννινγηαµιαλανχεολαταp Χαστανοπσισ
φαργεσιι oƒ²µ°q Θυερχυσ γλανδυλιφερα √¤µq βρεϖιπετιολαταo ƒ²µ°q Θυερχυσ ϖαριαβιλισo ƒ²µ°q Θυερχυσ αλβυσo ƒ²µ°q Θυερχυσ
αλιεναp Θυερχυσϖαριαβιλισoƒ²µ°q Θυερχυσ δεντατα √¤µq οξψλοβαoƒ²µ°q Φαγυσλυχιδαoƒ²µ°q ∆ενδροβεντηαµιαϕαπονιχα √¤µq
χηινενσισo ƒ²µ°q Λιθυιδαµβαρ φορµοσαναo ƒ²µ°q Χαστανεα σεγυινιι o ƒ²µ°q Πλατψχαρψα στροβιλαχεαo ƒ²µ°q Βετυλα αλβο2
σινενσισoƒ²µ°q Βετυλα υτιλισoƒ²µ°q Χερασυσχονροδιναε p Θυερχυσσπινοσαoƒ²µ°q Χερχιδιπηψλλυµ ϕαπονιχυµ p Παδυσοβτυσαταo
ƒ²µ°q Βοτηροχαρψυµ χοντροϖερσυµ o ƒ²µ°q Χελτισ σινενσισo ƒ²µ°q Λιτηοχαρπυσ χλειστοχαρπυσ p Χαστανεα ηενρψι o ƒ²µ°q Πq
στροβιλαχεαp Χψχλοβαλανοπσισ οξψοδον o ƒ²µ°q Λιτηοχαρπυσ γλαβερo ƒ²µ°q Χαστανοπσισ εψερι o ƒ²µ°q Ορµοσια ηενρψι o ƒ²µ°q
Μαχηιλυσ πινγιι o ƒ²µ°q Γ q ασιλλαρισ ¤±§ ƒ²µ°q Θυερχυσ σπινοσαq • ¶¨∏¯·¶ ²© ²µ§¬±¤·¬²± ¥¼ ⁄≤„ µ¨©¯ ¦¨·¨§ ¥¤¶¬¦¤¯ ¼¯ ·«¨
µ¨ ¤¯·¬²±¶«¬³¥¨·º¨ ±¨ ³¯¤±·¦²°°∏±¬·¬¨¶¤±§ ±¨√¬µ²±°¨ ±·¤¯ ©¤¦·²µ¶o¤¬¬¶t ¤±§¤¬¬¶u µ¨©¯ ¦¨·¨§ °¤¬±¯¼·«¨ ·«¨µ°¤¯ ¤±§ °²¬¶·∏µ¨
ªµ¤§¬¨±·¶µ¨¶³¨¦·¬√¨ ¼¯ q
Κεψ ωορδσ} ׫µ¨¨Š²µª¨¶• ¶¨¨µ√²¬µ„µ¨¤~³¯¤±·¦²°°∏±¬·¬¨¶~¦¯¤¶¶¬©¬¦¤·¬²±~²µ§¬±¤·¬²±
森林是人类赖以生存的基础 ∀三峡库区自然资源丰富 o其中森林面积占库区总面积的 vz h k陈伟烈等 o
t||wl o是该区最重要的陆地生态系统类型 o对于涵养长江水源 !维护库区的生态环境及保障农业生产具有突
出的生态与经济重要性 ∀长期以来 o强烈的人类活动如森林砍伐 !农耕和过度放牧等 o导致该区域森林生态
系统退化严重 o森林面积逐渐减少 o因此对现存库区森林生态系统的群落结构 !物种组成等相关研究工作亟
待加强 o尽管围绕三峡库区森林群落物种多样性保护开展了一些研究工作k程瑞梅等 oussw ~ussxl o但该区森
林群落之间以及群落与环境间的数量分析还未见报道 ∀本文采用比较完善和先进的数量分类和排序方法
k‹¬¯¯ ετ αλqot|{s ~≥°¬·«ot|{v ~Ž¨µ¶«¤º ετ αλqot|{x ~ ¦⁄²±¤¯§ ετ αλqot||yl o对该区森林群落类型及其与环境
的关系进行了分析 o以期为保护和恢复该区的森林植被 o充分发挥其强大的生态系统服务功能 o实现森林可
持续经营提供理论依据 ∀
t 研究区概况
三峡库区ktsyβ ) ttsβxsχ ∞ou|βtyχ ) vtβuxχ ‘l东起湖北宜昌 o西至四川江津 o总而积约 x1w万 ®°u ∀该区
热量充足 o年均气温 tx1u ∗ t{1v ε o极端最高温可达 ww ε o气温垂直递变率为 s1yv ε #ktss °lpt ∀年降水
量为 t sss ∗ t uss °° o多集中在夏季 o而冬季雨水少 o相对湿度较大 o可达 ys h ∗ {s h ~整个库区四季气候明
显 o冬季较冷 o夏季热而多雨 o具亚热带湿润地区的气候特征 ∀库区山地地貌类型组合多样 o导致水热条件重
新组合 o产生多种土壤类型 ∀在海拔 t uss °侏罗纪紫色岩层多发育为石灰性紫色土 o白垩纪紫色岩层多发
育为酸性紫色土 ∀石灰岩地区在海拔 t wss °以下主要分布山地黄壤 o海拔 t xss °以上分布山地黄棕壤 ∀
库区地带性植被为亚热带常绿阔叶林 o但本区农业开发历史悠久 o自然植被受人为干扰极大 ∀目前 o亚热带
常绿阔叶林和天然次生林多分布在局部沟谷陡坡和风景名胜地等 o在低山丘陵和中山分别以大量人工营造
的马尾松k Πινυσ µασσονιαναl !柏木k Χυπρεσσυσφυνεβρισl !杉木k Χυννινγηαµιαλανχεολαταl和华山松k Πινυσαρµανδιl
为主的针叶林所取代 ∀
u 研究方法
211 样方设置与物种重要值计算
采用典型取样法 o在重庆渝北区 !江北区 !北碚区 !巴南区 !丰都 !涪陵 !石柱 !长寿 !江津 !云阳 !奉节 !万
县 !开县 !忠县 !巫山 !湖北秭归 !巴东 !宜昌 !兴山等处设置 twy个样地kus ° ≅ us °l o每个样地内设 x个
w ° ≅ w °的灌木样方及 ts个 t ° ≅ t °的草本样方 o每木检尺法记录乔木高度及胸径 o记录灌木和草本的
高度 !盖度 !多度及株数 o测定海拔 !坡向 !坡度 !坡位及土壤类型等生境因子 ∀
以每个样地为单位分别计算乔木 !灌木和草本植物的重要值 o乔木重要值 €相对密度k h l n相对胸高断
面积k h l n相对频度k h l ~灌木和草本重要值 €相对密度k h l n相对频度k h l n相对显著度k h l o重要值
取值范围 s ∗ vss k江洪 ot||w ~史作民等 ousssl ∀
212 分类与排序
分类采用双向指示种分析k·º²2º¤¼¬±§¬¦¤·²µ¶³¨¦¬¨¶¤±¤¯¼¶¬¶o简称 × • Œ‘≥°„‘l o× • Œ‘≥°„‘最重要的特征
是首先进行样方分类 o并以此分类为基础得到 t个根据种的生态适宜的种的分类 o最后用这 u个分类构成 t
个双向表格 o结果更符合植被分布的自然规律 o在生态学中被广泛采用k张新时 ot||t ~徐斌等 ousss ~史作民
等 ousss ~刘海江等 oussv ~张金屯 oussw ~艾尼瓦尔#吐米尔等 oussx ~兰国玉等 oussyl ∀
排序采用无趋势对应分析法k§¨·µ¨±§¨§¦²µµ¨¶³²±§¨±¦¨ ¤±¤¯¼¶¬¶o简称 ⁄≤„l ∀它不仅能综合大量环境因子 o
而且可与回归分析 !相关分析结合 o提高排序精度 o对排序结果的解释更为精确合理 o是现代植被生态学研究
不可缺少的数量手段k张金屯 ot||u ~胡理乐等 oussxl ∀
v 结果与分析
311 三峡库区森林植物群落数量分类
v1t1t 三峡库区森林植物群落类型的划分 在数据处理过程中 o根据物种重要值选用的假种分 z级 }s ∗
us !us ∗ xs !xs ∗ tss !¯ss ∗ txs !txs ∗ uss !uss ∗ uxs及 uxs ∗ vss o最后列表的最大物种数为 uvs个 o用来划分的
每一组中样地个数的最小值为 v k小于 v的组不再进行划分l o最大划分分级水平为 z ∀每次划分的最多区别
种数目为 { ∀
三峡库区森林植物群落 × • Œ‘≥°„‘分类结果的相应树状图见图 t ∀由图 t可见 o× • Œ‘≥°„‘程序将三峡
库区森林植物群落划分为 vv种类型 o其划分过程充分利用了反映群落特征的区别种及其组合 o得到了比较
合理的分类结果 ∀
v1t1u 三峡库区森林植物群落类型及特征 依据 × • Œ‘≥°„‘程序的分类结果 ovv个群落类型及其特征简述
如下 ∀
tu 第 w期 程瑞梅等 }三峡库区森林植物群落数量分类与排序
图 t × • Œ‘≥°„‘数量分类图
ƒ¬ªqt ⁄¨ ±§µ²ªµ¤° ²©× • Œ‘≥°„‘¦¯¤¶¶¬©¬¦¤·¬²±©²µ·«¨ ©²µ¨¶·¦²°°∏±¬·¬¨¶
tl 巴山松k Πινυσ ηενρψιl林 ∀分布在海拔 t sss ∗ t yss °的半阴坡 o坡度 vsβ ∗ wsβ o群落郁闭度为 s1y ∗
s1{ o乔木层优势种为巴山松 o伴生树种有山胡椒 k Λινδερα γλαυχαl !青冈 k Χψχλοβαλανοπσισ γλαυχαl !枫香
kΛιθυιδαµβαρφορµοσαναl !华山松 !栓皮栎k Θυερχυσ ϖαριαβιλισl !麻栎k Θq αχυτισσιµαl等 ∀灌木层盖度为 ux h ∗
wx h o常见种类有马桑k Χοριαρια νεπαλενσισl !盐肤木k Ρηυσχηινενσισl !映山红k Ρηοδοδενδρον σιµσιιl !铁仔k Μψρσινε
αφριχαναl !胡颓子 k Ελαεαγνυσ πυνγενσl !葱木 k Αραλια χηινενσισl等 ∀草本层较稀疏 o主要种类有金星蕨
kΠαρατηελψπτερισ γλανδυλιγεραl !芒k Μισχαντηυσ σινενσισl !蕨k Πτεριδιυµ αθυιλινυµ √¤µq λατιυσχυλυµl !白茅k Ιµπερατα
χψλινδριχα √¤µq µαϕορl !荩草kΑρτηραξον ηισπιδυσl !野古草kΑρυνδινελλα ηιρταl等 ∀
ul 华山松林 ∀分布于海拔 xss ∗ u sss °之间的山坡 !山脊上 o坡度 vxβ ∗ wsβ o华山松为乔木层的优势种 o
伴生种有巴山松 !铁杉k Τσυγα χηινενσισl !红桦k Βετυλα αλβο2σινεσνσισl !亮叶桦k Β q λυµινιφεραl !大叶杨k Ποπυλυσ
λασιοχαρπαl !槭树k Τοξιχοδενδρον ϖερνιχιφλυµl !石灰花楸k Σορβυσφολγνεριl !青榨槭k Αχερ δαϖιδιιl !鹅耳枥k Χαρπινυσ
τυρχζανινοωιιl等 ∀灌木层盖度约 ys h o主要有箬竹kΙνδοχαλαµυστεσσελλατυσl !美丽胡枝子kΛεσπεδεζα τηυνβεργιιl !
绣球 k Ηψδρανγεα µαχροπηψλλαl !短枝六道木 k Αβελια ενγλεριαναl !小檗 k Βερβερισ τηυνβεργιιl !荚 k ςιβυρνυµ
διλατατυµl !悬钩子k Ρυβυσχορχηοριφολιυσl !木姜子kΛιτσεα πυνγενσl等 ∀草本层较疏 o盖度约 us h o主要有打破碗
花kΑνεµονε ηυπεηενσισl !日本金星蕨k Παρατηελψπτερισ ϕαπονιχαl !荩草 !落新妇k Αστιλβε χηινενσισl !苔草k Χαρεξ
σιδεροστιχταl !唐松草 k Τηαλιχτρυµ αθυιλεγιφολιυµ l等 ∀层间植物华中五味子 k Σχηισανδρα σπηεναντηεραl !忍冬
kΛονιχεραϕαπονιχαl !藤山柳k Χλεµατοχλετηραλασιοχλαδαl !北五味子k Σχηισανδρα χηινενσισl等 ∀
vl 马尾松林 ∀多分布于海拔 t sss °以下地区 o在不同的生境条件下 o马尾松林的组成与结构有很大的
差异 ∀一类是含有 木kΛοροπεταλυµ χηινενσισl !映山红等多种灌木的马尾松林 o郁闭度为 s1x ∗ s1{ o乔木层优
势种为马尾松 o偶见短柄 栎k Θυερχυσ γλανδυλιφερα √¤µq βρεϖιπετιολαταl !栓皮栎 !锐齿槲栎k Θq αλιενα √¤µq
αχυτεσερραταl !槲栎k Θq αλιεναl !山合欢kΑλβιζια καλκοραl !四照花k ∆ενδροβεντηαµιαϕαπονιχα √¤µq χηινενσισl等 ∀灌
木层物种丰富 o常见 木 !映山红 !火棘k Πψραχαντηα φορτυνεαναl !烟管荚 k ςιβυρνυµ υτιλεl !宜昌荚 k ςq
ιχηανγενσεl等 ∀草本层以铁芒萁k ∆ιχρανοπτερισλινεαρισl !芒 !栗褐苔草k Χαρεξ βρυννεαl为优势种 o伴生有狗脊蕨
kΩοοδωαρδια ϕαπονιχαl !乌蕨k Στενολοµα χηυσανυµ l !金发草 k Πογονατηερυµ πανιχευµ l !腹水草 k ςερονιχαστρυµ
στενοσταχηψυµl ∀另一类为马尾松疏林 o郁闭度为 s1v ∗ s1w o乔木层只有马尾松一种 ∀灌木层为落叶栎类 o以
白栎k Θυερχυσ φαβριl等为优势种 o常见伴生种有山胡椒 !麻栎等 ∀草本层以铁芒萁 !五节芒k Μισχαντηυσ
φλοριδυλυσl !芒等为优势种 o常见有野茼蒿k Γψνυρα χρεπιδιοιδεσl !金星蕨 !光叶里白k ∆ιπλοπτερψγιυµ λαεϖισσιµαl !扁
穗莎草k Χψπερυσχοµπρεσσυσl等 ∀
uu 林 业 科 学 ww卷
wl 杉木林 ∀多分布在海拔 yss ∗ t uxs °的山坡 o在不同的生境条件下 o杉木林的组成与结构均有差异 ∀
一类为含有常绿阔叶树的杉木林 o其土壤较深厚肥沃 o乔木层郁闭度 s1y ∗ s1{ o组成树种以杉木占优势 o常绿
阔叶树种有栲树k Χαστανοπσισ φαργεσιιl !润楠k Μαχηιλυσ πινγιιl !大头茶k Γορδονια αξιλλαρισl !山矾k Σψµπλοχοσ
χαυδαταl !虎皮楠k ∆απηνιπηψλλυµ γλαυχεσχενσl等 ∀灌木主要有木莓k Ρυβυσ σωινηοειl !杜茎山k Μαεσα ϕαπονιχαl !
乌饭树kςαχχινιυµ βραχτεατυµl等 ∀草本层以鸢尾kΙριστεχτορυµl !芒萁k ∆ιχρανοπτερισ πεδαταl为主 ∀另一类为含
有落叶栎类的杉木林 o其土壤瘠薄 o乔木层郁闭度 s1w左右 o乔木层以杉木为主 ∀灌木层盖度 ts h左右 o常见
种有短柄 栎 ! 木 !细齿叶柃k Ευρψα νιτιδαl !长蕊杜鹃k Ρηοδοδενδρον σταµινευµl !野樱桃k Χερασυσ σερρυλαταl
等 ∀草本层盖度 ys h左右 o常见芒萁 !水金凤kΙµπατιενσ νολιτανγερεl !金线草kΑντενορον φιλιφορµεl !乌蕨等 ∀
xl 柏木林 ∀主要分布于海拔 vss ∗ t sss °处 o库区内常见的为小块状人工柏木林 o林下土壤干燥瘠薄 o
乔木层郁闭度小 o形成柏木疏林 ∀常见伴生的乔木种类主要有马尾松 !化香k Πλατψχαρψα στροβιλαχεαl !麻栎 !栓
皮栎 ∀灌木层有黄荆kςιτεξ νεγυνδοl !胡枝子k Λεσπεδεζα βιχολορl !山豆花k Λεσπεδεζα τοµεντοσαl ! 木 !小果蔷薇
k Ροσαχψµοσαl !黄栌k Χοτινυσχογγψγριαl !马桑 !铁仔 !火棘 !盐肤木 !蔷薇k Ροσα µυλτιφλοραl !悬钩子等 ∀草本层有
白茅 !黄茅k Ηετεροπογον χοντορτυσl !苔草 !翻白草k Ποτεντιλλα δισχολορl !荩草 !野菊k ∆ενδραντηεµα ινδιχυµl等 ∀
yl马尾松 p栓皮栎林 ∀分布海拔 yws °左右 o乔木层郁闭度 s1y o主要物种有马尾松 !栓皮栎 ∀灌木层盖
度 ts h o常见种为黄栌 !马桑 !铁仔 !小果蔷薇等 ∀草本层盖度 ws h o常见物种有黄茅 !白茅 !芒 !荩草 !牡蒿
kΑρτεµισιαϕαπονιχαl等 ∀
zl 马尾松 p栲林 ∀分布海拔 xys °左右 o群落土壤较深厚 !肥沃 o乔木层郁闭度 s1z o常见种有栲 !马尾
松 !杉木等 ∀灌木层盖度 xs h o主要有细枝柃k Ευρψαλοθυαιαναl !鼠刺kΙτεα χηινενσισl等 ∀草本层盖度 us h o常
见狗脊蕨 !芒萁等 ∀
{l 马尾松 p大头茶林 ∀分布海拔 {ss °左右 o乔木层郁闭度 s1y o主要物种马尾松 !大头茶 !四川山矾
kΣψµπλοχοσσετχηυενσισl !杉木等 ∀灌木层盖度 vs h o常见种为杜茎山 !鼠刺 !木姜子等 ∀草本层盖度 us h o常见
物种有里白k Ηιχριοπτερισ γλαυχαl !鳞毛蕨k ∆ρψοπτερισ ερψτηροσοραl !狗脊蕨等 ∀
|l 杉木 p栲林 ∀分布海拔 xss °左右 o群落土壤较深厚 !肥沃 o乔木层郁闭度 s1z o常见种有杉木 !栲 !润
楠 !大头茶 !虎皮楠等 ∀灌木层盖度 ys h o主要有葱木 !杜茎山 !乌饭等 ∀草本层盖度 vs h o常见狗脊蕨 !中华
里白k ∆ιπλοπτερψγιυµ χηινενσισl !铁芒萁等 ∀
tsl 短柄 栎林 ∀分布于海拔 uss ∗ t |ss °的阳坡或半阳坡 o林地冲刷严重 o经常见裸岩露出 ∀群落结
构简单 o可明显分为乔 !灌 !草 v层 ∀乔木层郁闭度 s1z o以短柄 栎为主 o伴生有栓皮栎 !糙皮桦k Βετυλα
υτιλισl !巴山松 !山杨k Ποπυλυσ δαϖιδιαναl等 ∀灌木层盖度 ws h o主要有美丽胡枝子 !映山红 !山胡椒 !荚 等 ∀
草本层盖度约 ux h o主要有苔草 !淫羊霍k Επιµεδιυµ σαγιττατυµl !泽兰kΑχονιτυµ γψµνανδρυµl等 ∀
ttl 栓皮栎林 ∀主要分布于海拔 t vxs °以下的低山丘陵地带 ∀群落结构简单 o层次明显 o乔木层郁闭
度 s1x ∗ s1z o栓皮栎多为纯林 ∀灌木层盖度 ts h左右 o物种主要有映山红 !猫儿刺k Ιλεξ περνψιl !马桑 !盐肤
木 !铁仔k Μψρσινε αφριχαναl !胡枝子 !绣线菊k Σπιραεα σαλιχιφολιαl !毛黄栌k Χοτινυσ χογγψγριαl !小果蔷薇等 ∀草本
层盖度 vs h左右 o主要有白茅 !芒 !苔草 !糙野青茅k ∆εψευξια σχαβρεσχενσl !鼠尾栗k Σποροβολυσ ελονγατυσl ∀层间
植物主要有葛藤kΑριστολοχηια κωανγσιενσισl !赤胞儿k Τηλαδιαντηᶳql !三叶木通kΑκεβια τριφολιαταl等 ∀
tul 白栎林 ∀白栎林分布于海拔 |xs °以下的低山丘陵区 ∀乔木层郁闭度 s1y o由单优种白栎组成 ∀灌
木层覆盖度达 zx h o常见种类有映山红 !乌饭 !菱叶海桐k Πιττοσπορυµ ρηοµβιφολιυµl !杜茎山 !铁仔 !宜昌悬钩子
k Ρυβυσιχηανγενσισl等 ∀草本层植物盖度 wx h左右 o常见植物种类有重楼排草kΛψσιµαχηια παριδιφορµισl !狗脊
蕨 !沿阶草k Οπηιοπογον ϕαπονιχυσl !芒 !铁芒萁 !金星蕨 !鳞毛蕨等 ∀
tvl 槲栎 p栓皮栎林 ∀分布于海拔 xss ∗ zss °的低山丘陵区 o乔木层郁闭度 s1x o建群种为槲栎 !栓皮
栎 o伴生少量的杉木 !黄檀 k ∆αλβεργια ηυπεαναl !马尾松 !柏木等 ∀灌木层由 木 !山胡椒 !醉鱼草k Βυδδλεϕα
λινδλεψαναl !冬青卫矛k Ευονψµυσϕαπονιχυσl !尖叶山茶 k Χαµελλια χυσπιδαταl等种类组成 ∀草本层物种主要有云
雾苔草 k Χψπεραχεαε νυβιγεναl !土麦冬 k Λιριοπε σπιχαταl !惠兰 k Χψµβιδιυµ φαβεριl !野菊 !大叶茜草 k Ρυβια
λειοχαυλισl等 o层间植物常见有忍冬 !鸡矢藤k Παεδερια σχανδενσl !三叶木通 ∀
twl 西南槲树k Θυερχυσ δεντατα √¤µq οξψλοβαl林 ∀分布于海拔 t xss °左右的中山地带 o乔木层郁闭度 s1y o
建群种是西南槲树 o伴生种有响叶杨k Ποπυλυσ αδενοποδαl !华山松 !茅栗k Χαστανεα σεγυινιιl等 ∀灌木层覆盖度
vu 第 w期 程瑞梅等 }三峡库区森林植物群落数量分类与排序
约 us h o主要有白檀k Σψµπλοχοσ πανιχυλαταl !山胡椒 !盐肤木 !葱木等 ∀草本层主要种类为金星蕨 !莲叶橐乌
kΛιγυλαρια νελυµβιφολιαl !淡竹叶kΛοπηατηερυµ γραχιλεl等 ∀
txl亮叶水青冈k Φαγυσλυχιδαl林 ∀分布于海拔 t zss ∗ t |ss °地形陡峻的山地 o乔木层又可分为 u个亚
层 o上层高 ts ∗ uw ° o优势种亮叶水青冈高大茂密 o郁闭度可达 s1y以上 o伴生有千金榆k Χαρπινυσχορδαταl !巴
东栎k Θυερχυσ ενγλεριαναl等 ~下层乔木高 w ∗ { ° o常见有粉白杜鹃k Ρηοδοδενδρον ηψπογλαυχυµl !柃木k Ευρψα
¶³ql !冬青 k Ιλεξ ¶³ql以及南烛 k Λψονια οϖαλιφολιαl ∀灌木层盖度 us h 左右 o常见有箭竹 k Πηψλλοσταχηψσ
βαµβυσοιδεσl !扁枝越桔k ςαχχινιυµ λινν √¤µqΣινιχυµl !吊钟花k Ενκιαντηυσ θυινθυεφλορυσl !猫儿刺等 ∀草本层较
稀 o常见种类有开口箭k Τυπιστρα χηινενσισl !列当k Οροβανχηε χοερυλεσχενσl等 ∀
tyl 茅栗林 ∀分布于 tss ∗ t xss °的中山地带 o乔木层郁闭度约 s1y o茅栗为单优势种 o伴生少量的华山
松 !合欢 k Αλβιζια υλιβρισσινl !香桦 k Βετυλα ινσιγνισl !中华鹅耳枥 k Χαρπινυσ χορδαταl !华中樱桃 k Χερασυσ
χονροδιναεl !化香 !马尾松等 ∀灌木层以绿叶胡枝子kΛεσπεδεζα φορµοσαl !木姜子等物种为主 o另有少量盐肤木 o
披针叶胡颓子k Ελαεαγνυσλανχεολαταl !卫矛k Ευονψµυσ αλατυσl等 ∀草本层种类较少 o主要有鳞毛蕨k ∆ρψοπτερισ
ερψτηροσοραl !日本金星蕨等 o盖度为 ts h左右 ∀
tzl 化香林 ∀分布在海拔 t sss ∗ t {ss °的阳坡和半阳坡上 o下限也可至 uss ° o乔木层郁闭度大于 s1z o
化香为建群种 o常见的伴生种有鹅耳枥 !槭树 !灯台树k Βοτηροχαρψυµ χοντροϖερσυµl !小叶朴k Χελτισ βυνγεαναl !黄
连木k Πισταχια χηινενσισl !亮叶桦 !锐齿槲栎 !短柄 栎 !合欢等 ∀灌木层植物有杜鹃 !木姜子 !三桠乌药
kΛινδερα οβτυσιλοβαl !竹叶椒 k Ζαντηοξψλυµ πλανισπινυµ l !十大功劳 k Μαηονια φορτυνειl !小叶六道木 k Αβελια
παρϖιφολιαl !猫儿刺 !棣棠k Κερριαϕαπονιχαl !披针叶胡颓子 !荚 !小檗等 ∀草本层植物有荩草 !狗脊蕨 !千里光
kΣενεχιο µαξιµοωιχζιιl !山牛蒡k Σψνυρυσ δελτοιδεσl !苔草 !香青k Αναπηαλισ σινιχαl !虎耳草k Σαξιφραγα στολονιφεραl !
紫云英kΑστραγαλυσ σινιχυσl等 ∀层间植物有菝契k Σµιλαξ χηιναl !粉防己k Στεπηανια τετρανδραl !铁线莲k Χλεµατισ
φλοριδαl !茜草k Ρυβια χορδιφολια l等 ∀
t{l 红桦林 ∀分布于海拔 u sss ∗ u xss °的山地 o乔木无明显分层 o郁闭度 s1z左右 ∀乔木层除红桦外 o
伴生种有香桦 !漆树k Τοξιχοδενδρον ϖερνιχιφλυυµl !山杨等 o另有五尖槭k Αχερ µαξιµοωιχζιιl !地锦槭k Αq µονοl !
青榨槭kΑq δαϖιδιιl !华山松 !湖北花楸kΣορβυσηυπεηενσισl !鄂椴k Τιλια ολιϖεριl !三桠乌药等 ∀灌木层盖度 xs h o
以箭竹占绝对优势 o其次为六道木kΑβελια βιφλοραl !胡颓子 !卫矛k Ευονψµυσ αλατυσl等 ∀草本层比较发达 o总盖
度 ws h o主要有苔草 !酢浆草k Οξαλισ αχετοσελλαl !鳞毛蕨 !独活k Ηεραχλευµ ηεµσλεψανυµl等 ∀
t|l 糙皮桦林 ∀分布于海拔 t vxs °左右的山地 ∀乔木层郁闭度 s1y o常见有短柄 栎 !麻栎 !钝叶木姜
子kΛιτσεαϖειτχηιαναl等 ∀灌木层盖度 us h o常见有披针叶胡颓子 !麻栎 !溲疏k ∆ευτζιασχαβραl !火棘等 ∀草木层
盖度 vx h左右 o优势种为褐绿苔草 o其他组成种类有芒 !湖北苔草k Χαρεξ ηενρψιl !糙野青茅等 ∀
usl四照花林 ∀分布于海拔 t yss ∗ t zxs °的山地 o乔木郁闭度 s1v左右 o主要种类有四照花 !椴树k Τιλια
τυανl !宜昌木姜子kΛιτσεα ιχηανγενσισl !单齿鹅耳枥k Χαρπινυσ ηυπεανα √¤µq σιµπλιχιδενταταl !亮叶桦等 ∀灌木层
盖度 vs h o常见有箬竹 !棣棠花k Κερριαϕαπονιχαl !皱叶荚 kςιβυρνυµ ρηψτιδοπηψλλυµl !猫儿刺等 ∀草本层盖度
ws h o主要有大叶金腰k Χηρψσοσπλενιυµ µαχροπηψλλυµl !变异鳞毛蕨 k ∆ρψοπτερισ ϖαριαl !酢浆草 !长尾变叶耳蕨
kΑραχηνιοδεσσιµπλιχιορl等 ∀
utl枫香林 ∀分布于海拔 yss °左右的低山区 o乔木层郁闭度 s1z o枫香树 !柚子k Οπιλια αµενταχεαl为建群
种 ∀灌木层盖度为 ys h ∗ zs h o常见有南天竹k Νανδινα δοµεστιχαl !裂叶榕k Φιχυσλαχερατιφολιαl !白栎 ! 木 !悬
钩子及小果蔷薇 ∀草木层盖度 vs h ∗ ws h o主要有冷水花k Πιλεα νοτατα l !荩草 !卷柏kΣελαγινελλαταµαρισχιναl !
碎米荠k Χαρδαµινε ηιρσυταl !高茎紫宛kΑστερπροχερυσl !牛膝kΑχηψραντηεσ βιδενταταl !沿阶草等 ∀
uul华中樱桃 p刺叶栎k Θυερχυσσπινοσαl林 ∀分布于海拔 t wts ∗ t wvs °的山地 o乔木层郁闭度 s1v o主要
有华中樱桃 !刺叶栎 !香桦 !四照花 !鹅耳枥等 ∀灌木层盖度为 wx h o常见有山胡椒 !马桑 !美丽胡枝子等 ∀草
本层盖度 ws h o主要有金星蕨 !野菊等 ∀
uvl 连香树k Χερχιδιπηψλλυµ ϕαπονιχυµl p细齿稠李k Παδυσ οβτυσαταl林 ∀分布在海拔 t vss ∗ t |ss °的山
谷 o乔木层郁闭度 s1x o除连香树和细齿稠李外 o还有建始槭k Αχερ ηενρψιl !榆树k Υλµυσ πυµιλαl !地锦槭 !石栎
kΛιτηοχαρπυσ γλαβερl !膀胱果kΣταπηψλεα ηολοχαρπαl !领春木k Ευπτελεα πλειοσπερµυµl !天师栗k Αεσχυλυσ ωιλσονιιl等 ∀
灌木层盖度可达 xs h o主要有棣棠 !茶镳子k Ριβεσ¶³ql !箬竹 !薄叶鼠李k Ρηαµνυσλεπτοπηψλλαl !疏溲 !卫矛 !接
wu 林 业 科 学 ww卷
骨木kΣαµβυχυσ ωιλλιαµσιιl !荚 等 ∀草本层以大叶金腰 !水金凤 !苞叶景天k Σεδυµ αµπλιβραχτεατυµl为主 o偶有
变豆菜k Σανιχυλα χηινενσισl !中华蛇根草k Οπηιορρηιζα χηινενσισl !贯众k Χψρτοµιυµ φορτυνειl !苔草 !黄水枝k Τιαρελλα
πολψπηψλλαl等 ∀
uwl 灯台树林 ∀分布于海拔 t xss °以下的山地 o乔木层郁闭度 s1z o灯台树为建群种 o常见种有桦木 !漆
树 !小叶冬青kΙλεξ φιχοιδεαl !宜昌润楠k Μαχηιλυσιχηανγενσισl !四川山矾等 ∀灌木层盖度 vs h o鹅耳枥 !八仙花
kςιβυρνυµ µαχροχεπηαλυµl !钝叶木姜子 !化香 !川钓樟kΛινδερα πυλχηερριµα √¤µq ηεµσλεψαναl等为常见种 ∀草木
层盖度 ts h左右 o苔草为优势种 o另有苦苣菜k Σονχηυσ ολεραχευσl !东方草莓k Φραγαρια οριενταλισl !荩草 !糙野青
茅 !猫儿刺 !野棉花kΑβελµοσχηυσχρινιτυσl等 ∀
uxl 朴树k Χελτισσινενσισl林 ∀分布于海拔 vss °以下的低山 o乔木层郁闭度 s1w o朴树为建群种 o伴生有刺
桐k Ερψτηρινα ϖαριεγαταl !喜树k Χαµπτοτηεχα αχυµιναταl !野桐k Μαλλοτυσϕαπονιχυσl !苦楝k Μελια αζεδαραχηl !女贞
kΛιγυστρυµ λυχιδυµl等 ∀灌木层覆盖度 vx h o主要有黄荆 !地瓜藤k Φιχυστικουαl !火棘 !六道木 !女贞等 ∀草本
层盖度达 |s h o常见种有高茎紫苑 !蜈蚣草k Ερεµοχηλοα χιλιαρισl !荩草 !栗褐苔草 !白茅等 ∀
uyl 包槲柯kΛιτηοχαρπυσχλειστοχαρπυσl p锥栗k Χαστανεα ηενρψιl林 ∀分布于海拔 t xss °左右的山地 o乔木层
郁闭度 s1y o除包槲柯 !锥栗外 o常见有亮叶桦 !大叶杨 !灯台树 !千金榆 !漆树 !青榨槭 !绿叶甘僵k Λινδερα
φρυτιχοσαl等 ∀灌木层盖度 ys h o主要为箬竹 o另有茶镳子 !卫茅 !胡颓子 !水马桑k Ωειγελαϕαπονιχαl !悬钩子等 ∀
草本层较稀疏 o盖度 tx h左右 o常见有短毛金线草kΑντενορον νεοφιλιφορµεl !锦鸡k Χαραγανα σινιχαl !黄花油点草
k Τριχψρτισ µαχυλαταl !粗齿冷水花k Πιλεα σινοφασχιαταl !泽兰 !苔草等 ∀
uzl化香 p曼青冈k Χψχλοβαλανοπσισ οξψοδονl林 ∀分布在海拔 t yss °左右的石灰岩坡地上 o乔木层以化香
树 !曼青冈占优势 o常见种有枫叶槭k Αχερροβυστυµl !老鸹铃k Στψραξ ηεµσλεψανυσl !小叶朴 !鹅耳枥 !枫香 !虎皮
楠 !薯豆 k Ρλαεοχαρπυσ ϕαπονιχυσl !川桂 k Χινναµοµυµ ωιλσονιιl !大头茶等 ∀灌木层有南天竹 !刺叶花椒
kΖαντηοξψλυµ αχαντηοποδιυµ l !竹叶椒 !十大功劳 !小叶六道木 !长毛远志 k Πολψγαλα ωαττερσιιl !球核荚
kςιβυρνυµ προπινθυυµ l等 ∀草本层有单牙狗脊蕨 k Ωοοδωαρδια υνιγεµ µαραl !狗脊蕨 !麦冬 k Οπηιοπογον
ϕαπονιχυσl !千里光 !大叶贯众k Χψρτοµιυµ µαχροπηψλλυµ l !萱草k Ηεµεροχαλλισ φυλϖαl !虎耳草 !淫羊藿 !紫云英等 ∀
层外植物有托柄菝葜kΣµιλαξ δισχοτισl !绣球藤k Χλεµατισ µονταναl !乌蔹莓k Χαψρατιαϕαπονιχαl等 ∀
u{l石栎林 ∀分布于海拔 yss °左右的低山区 o乔木层郁闭度 s1y o石栎为建群种 o伴生种类有杉木 !马尾
松 !枫香 !山矾 !绒毛木姜子kΛιτσεα µολλισl !野漆k Τοξιχοδενδρον συχχεδανευµl !君迁子k ∆ιοσπψροσλοτυσl等 ∀灌木
层盖度 zx h ∗ |s h o常见有马银花k Ρηοδοδενδρον οϖατυµl !白木通k Ακεβια τριφολιατα √¤µq αυστραλισl !狗骨柴
k ∆ιπλοσπορα δυβια l !君迁子 !杜茎山 !百两金kΑρδισια χρισπαl !柃木 !乌饭 !木荷k Σχηιµα συπερβαl !南烛 !大叶鼠刺
kΙτεα µαχροπηψλλα l !宜昌荚 !白栎 !丝栗k Χαστανοπσισ χηυνιιl !铁仔等 ∀草本层植物盖度 ts h ∗ vs h o主要组
成种类有毛轴铁角蕨k Ασπλενιυµ χρινιχαυλεl !凤尾蕨 !金星蕨 !苦卖菜k Σονχηυσ αρϖενσισl !荩草 !铁芒萁 !狗脊蕨
等 ∀
u|l 甜槠k Χαστανοπσισ εψεριl林 ∀分布在海拔 xss ∗ {ss °的山地 o群落结构简单 o乔木层以甜槠占绝对优
势 o伴生有润楠 !栲树 !山矾 !马尾松 !麻栎 !野茉莉kΣτψραξ ϕαπονιχυσ l !矩形叶鼠刺kΙτεα χηινενσισ√¤µq οβλανγαl !
异叶海桐k Πιττοσπορυµ ηετεροπηψλλυµl等 ∀灌木层植物稀少 o有少量的荚 !石楠 !油茶k Χαµελλια ολειφεραl !紫珠
k Χαλλιχαρπᶳql !朱砂根kΑρδισια χρεναταl等 ∀草本层中蕨类植物发育良好 o如金星蕨 !铁芒箕等 ∀
vsl 红豆树k Ορµοσια ηενρψιl林 ∀分布在海拔 t sss °左右的山坡 o群落结构比较简单 o乔木层除红豆树
外 o伴生有栓皮栎 !铁坚油杉k Κετελεερια δαϖιδιαναl !枫香 !槲栎 !化香 !侧柏k Πλατψχλαδυσ οριενταλισl等 ∀灌木层盖
度 ts h ∗ ux h o主要有 木 !黄荆 !胡颓子 !山胡椒 !野桐 !中华蚊母树k ∆ιστψλιυµ χηινενσεl !百两金 !卫茅 !悬钩
子等 ∀草本层较稀疏 o主要有荩草 !白茅 !鼠尾草k Σαλϖια ¶³ql !野菊花 !麦冬 !苔草 !龙牙草k Αγριµονια πιλοσαl
等 ∀
vtl 润楠林 ∀润楠林主要分布于海拔 t sss °以下的低山区 o乔木层建群种为润楠 o常见有丝栗 ! 栎
k Θυερχυσσερραταl !虎皮楠 !马尾松 !狗骨柴等 ∀灌木层盖度 ys h o优势种为杜茎山 o伴生种有乌饭 !马银花 !
木 !香叶树kΛινδερα χοµ µυνισl !球核荚 !百两金等 ∀草本层盖度 us h ∗ vs h o优势种为重楼排草 o常见有沿
阶草 !艳山姜kΑλπινια ζερυµβετl !狗脊蕨等 ∀
vul 大头茶林 ∀分布在海拔 t xss °以下的山地 o郁闭度 s1{ o乔木层建群种为大头茶 o常见有厚皮灰木
xu 第 w期 程瑞梅等 }三峡库区森林植物群落数量分类与排序
(Σψµπλοχοσχρασσιφολιαl !光叶山矾k Σψµπλοχοσλανχιφολιαl !虎皮楠 !马尾松 !杉木 !润楠等 ∀灌木层盖度 vs h以下 o
常见有柃木 !杜茎山 !山茶 !油茶 !乌饭 !铁仔 !栀子k Γαρδενια ϕασµινοιδεσl !菝葜等 ∀草木层盖度 ws h以下 o优
势种为狗脊蕨 !淡竹叶 o常见种类有四川鳞盖蕨k Μιχρολεπια σζεχηυανιχαl !鳞毛蕨 !金星蕨 !薯蓣k ∆ιοσχορεα
βατατασl等 ∀
vvl 刺叶栎林 ∀分布在海拔 t uss °以上的山地 o群落结构简单 o乔木层主要有刺叶栎 !匙叶栎k Θυερχυσ
δολιχηολεπισl !锐齿槲栎 !多脉鹅耳枥k Χαρπινυσ πολψνευραl !华山松等 ∀灌木层主要有海桐k Πιττοσπορυµ ¶³ql !猫
儿刺 !球核荚 !绣线菊等 ∀草本层稀较疏 o以苔草为主 ∀
312 三峡库区森林植物群落 ∆ΧΑ排序分析
采用 ⁄≤„对三峡库区森林植物群落 twy个乔木样方进行分析 o并根据前 u个排序轴作二维排序图k图
ul ∀各群落在排序图上的分布反映了群落空间变化的趋势和梯度 o其群落样方排序的第 t轴和第 u轴呈现
出显著且重要的生态意义 o较好地反映了植物群落之间以及群落与环境之间的相互关系 ∀各群落类型沿
„÷t和 „÷u轴有相互重叠 o说明各个群落之间并非截然分开 o而具有相互交错的特征 ∀
图 u ⁄≤„排序结果二维平面图
ƒ¬ªqu ׺² §¬°¨ ±¶¬²±¤¯ ¶¦¤·¨µ³¯²·²© ⁄≤„ ²µ§¬±¤·¬²±
´ }针叶林 ∞√¨ µªµ¨ ±¨ ¦²±¬©¨µ²∏¶©²µ¨¶·¶~ µ }针阔叶混交林
≤²±¬©¨µ²∏¶¤±§¥µ²¤§2¯ ¤¨© °¬¬¨ §©²µ¨¶·¶~ ¶ }落叶阔叶林 ⁄¨ ¦¬§∏²∏¶
¥µ²¤§2¯ ¤¨© ©²µ¨¶·¶~ · }常绿 !落叶阔叶混交林 ∞√¨ µªµ¨ ±¨ ¤±§
§¨¦¬§∏²∏¶¥µ²¤§2¯ ¤¨© °¬¬¨ § ©²µ¨¶·¶~ ∏ }常绿阔叶林 ∞√¨ µªµ¨ ±¨
¥µ²¤§2¯ ¤¨©©²µ¨¶·¶q
从图 u可以看出 o⁄≤„第 t轴基本上是一个海拔由低
到高或热量由高到低的变化梯度 o⁄≤„的另一维排序轴基
本上反映了植物群落生境的湿度由高到低的变化梯度 o其
排序图的对角线较为显著地反映了植物群落所在地环境的
温度 !海拔和土壤水分的综合梯度 o总体趋势表现为从左下
角到右上角 o植被类型依次为常绿阔叶林 !常绿落叶阔叶混
交林 !落叶阔叶林 !针阔叶混交林 !针叶林 o即海拔高度逐渐
升高 o水分逐渐减小 o气温逐渐降低 ∀
w 结论与讨论
× • Œ‘≥°„‘是一种较好的植被数量分类方法 o使用该方
法对三峡库区森林植物群落进行分析 o得到了与客观实际
比较一致的分类结果 ∀共将三峡库区森林植物群落分成了
巴山松林 !华山松林 !马尾松林 !杉木林 !柏木林 !马尾松 p
栓皮栎林 !马尾松 p栲林 !马尾松 p大头茶林 !杉木 p栲林 !
短柄 栎林 !栓皮栎林 !白栎林 !槲栎 p栓皮栎林 !西南槲树
林 !亮叶水青冈林 !茅栗林 !化香林 !红桦林 !糙皮桦林 !四照花林 !枫香林 !华中樱桃 p刺叶栎林 !连香树 p细
齿稠李林 !灯台树林 !朴树林 !包槲柯 p锥栗林 !化香 p曼青冈林 !石栎林 !甜槠林 !红豆树林 !润楠林 !大头茶
林 !刺叶栎林 vv种类型 ∀
三峡库区森林植物群落 ⁄≤„排序结果较好地反映了植物群落之间以及植物群落与环境因子之间的相
互关系 ∀ ⁄≤„第 t轴基本上是一个海拔由低到高或热量由高到低的变化梯度 o⁄≤„的另一维排序轴基本上
反映了植物群落生境的湿度由高到低的变化梯度 o其排序图的对角线较为显著地反映了植物群落所在地环
境的温度 !海拔和土壤水分的综合梯度 ∀
植被数量分类与排序可以比较客观准确地揭示植物 !植物群落及植物与环境之间的生态关系k张峰等 o
usss ~张金屯 ot||ul ∀由于历史及人为因素的影响 o三峡库区森林生态系统破碎化严重 o目前 o其地带性植被
常绿阔叶林呈零星分布 o而马尾松林 !柏木林 !杉木林分布较广泛 o同时还混合分布一定数量的落叶阔叶次生
林 o如 }槲栎林 !栓皮栎林等 o为更好地保护库区生态环境 o逐步开展三峡库区森林植被恢复建设显得十分重
要 ∀通过对三峡库区现有森林植物群落进行数量分类与排序 o可以更好地结合其破碎化的环境特点与当地
现有植物状况 o采用适地适树的原则 o为近自然恢复改造模式构建提供理论依据 o保障库区生态安全 o实现森
林可持续经营 o促进当地经济稳步发展 ∀
参 考 文 献
艾尼瓦尔#吐尔 o阿地里江#阿不都拉 o阿不都拉#阿巴斯 qussx1天山森林生态系统树生地衣植物群落数量分类及其物种多样性的研究 q植物生
yu 林 业 科 学 ww卷
态学报 ou|kwl }ytx p yuu q
陈伟烈 o张喜群 o梁松筠 o等 qt||w1三峡库区植物与复合农林系统 q北京 }科学出版社 q
程瑞梅 o肖文发 qussx1 三峡库区主要针叶林多样性研究 q应用生态学报 otyk|l }tz|t p tz|w q
程瑞梅 o肖文发 o李新新 o等 qussw1三峡库区柏木林研究 q林业科学研究 ozkvl }v{u p v{y q
胡理乐 o毛志宏 o朱教君 o等 qussx1辽东山区天然次生林的数量分类 q生态学报 ouxkttl }u{w{ p u{xw q
江 洪 qt||w1川西北甘南云冷杉林的数量分类 q植物生态学报 ot{kwl }u|z p vsx q
兰国玉 o雷瑞德 qussy1 秦岭华山松群落数量分类研究 q生态学杂志 ouxkul }tt| p tuw q
刘海江 o郭 柯 qussv1 浑善达克沙地丘间低地植物群落的分类与排序 q生态学报 ouvktsl }utyv p uty| q
史作民 o刘世荣 o程瑞梅 o等 qusss1河南宝天曼植物群落数量分类研究 q林业科学 ovykyl }us p uz q
徐 斌 o赵哈林 o徐 措 o等 qusss1沙地草场放牧试验植物群落的 × • t‘≥°„‘数量分析 q植物生态学报 ouwkul }uxu p uxy q
张 峰 o张金屯 qusss1 我国植被数量分类和排序研究进展 q山西大学学报 }自然科学版 ouv kvl }uz{ p u{u q
张金屯 qt||u1 模糊数学排序及其应用 o生态学报 otukwl }vux p vvt q
张金屯 qussw1 数量生态学 q北京 }科学出版社 q
张金屯 qt||u1 植被数量分析方法的发展 q当代生态学博论 q北京 }中国科学技术出版社 ouw| p uyx q
张新时 qt||t1 西藏阿里植物群藩的间接梯度分析 !教量分类与环境解释 q植物分类与地植物学学报 otxkul }tst p ttv q
≥°¬·«° Š qt|{v1 ±∏¤±·¬·¤·¬√¨ ³¯¤±·¨ ¦²¯²ª¼ q²±§²±}˜±¬√¨ µ¶¬·¼ ²© ≤¤¯¬©²µ±¬¤°µ¨¶¶q
‹¬¯¯  ’ o Š¤∏¦« ‹ Š qt|{s1 ⁄¨·µ¨±§¨§¦²µµ¨¶³²±§¨±¦¨ ¤±¤¯¼¶¬¶}¤±¬°³µ²√¨ §²µ§¬±¤·¬²± ·¨¦«±¬´∏¨ q ∂ ª¨¨·¤·¬²±owu }wz p x{ q
Ž¨µ¶«¤º Ž„ o²²±¨ ¼  ‹ ‹ qt|{x1 ±∏¤±·¬·¤·¬√¨ ¤±§§¼±¤°¬¦³¯¤± ¦¨²¯²ª¼ q²±§²±}∞§º¤µ§„µ±²¯§q
¦⁄²±¤¯§⁄o ≤²º¯¬±ª •  o …²∏¦«¨µ≤ qt||y1 ∂ ª¨¨·¤·¬²±2 ±¨√¬µ²±°¨ ±·µ¨ ¤¯·¬²±¶«¬³¶²± ¤¶³¨¦¬¨¶2µ¬¦« ¦²¤¶·¤¯ °²∏±·¤¬± µ¤±ª¨ ¬± ·«¨ ©¼±¥²¶¥¬²°¨ k≥²∏·«
„©µ¬¦¤l q ∂ ª¨¨·¤·¬²±otuv }tyx p t{u q
k责任编辑 于静娴l
zu 第 w期 程瑞梅等 }三峡库区森林植物群落数量分类与排序