免费文献传递   相关文献

美蔷薇果的营养成分



全 文 :第 1 5卷第 3期
1 9 9 3年 9月
营 养 学 报
U C N A A T TI R ME N TS I ANI C A
飞产 01。 1 5,从 3
S e p
. ,
1 9 9 3
美蔷薇果的营养成分
T h e N u t r i t i o n a l I n g r e d i e n t
o f R o s a b e l l a R e h d
.
e t W i l
s
刘喜文 ’
索玉英
姚清生
元纪明
L i u
S u o
X i w e n
,
Y u y i n g
,
Y a o 入I a n s h e n g ,
Y u a n J i m i n g
,
卢耀环
王宇鸿
L u Y a o h u a n
,
W
a n g Y u h o n g
( 山 西农业大学食品科学系 ,
( D
e 力。 r t 阴 e o r o f F o o d S e i e o e e ,
乙『” ` v e r s i r夕 , T f a夕 u o
太谷 0 3 0 8 0 1 )
S h
a ” , 蓄月 夕 r f e o l t l` r a l
3 08 0 1 )
美蔷薇 ( R o s a b e l l a R e h d . e t W i l S )
又名山刺玫 〔` 1。 美蔷薇果系蔷薇科美蔷薇之
果实 。 美蔷薇为灌木 , 高约 3 m 。 果实呈椭
园形 , 长 1 . 5 ~ Z c 。 , 深红色 , 顶端 渐细略
呈颈状 。 在我国主要分布于北京灵山 、 百花
山 ; 天津蓟县 ; 河北太行山 ; 山西恒山 、 五
台山 、 吕梁山 ; 内蒙古凉城 马 头 山 、 蛮 汗
山 ; 河南 、 西北 、 东北也有分布川 。 主要生
于山坡疏林中 , 山地林缘 、 沟谷及黄土丘陵
的沟头 、 沟边陡崖上 。 分布面广阔 , 资源丰
富 。 美蔷薇果味甘酸 , 其干制品有辛辣味 。
可鲜吃 , 也可药用 , 药用价位很高 , 其果实
补肾固精 , 固肠止泻〔“ { , 是 一 种滋补强壮佳
品 。 目前美蔷薇已开始被食品 、 医药界逐步
认识 , 并加以利用 。 有人利用果实酿酒 , 制
果酱 、 试制饮料 [“ l 。 本文对山西 、 河北 、 内
蒙古 的美蔷薇果的营养成分进行 了分析 , 为
合理开发利用美蔷薇资源提供科学依据 。
山西省恒山 、 五台山 、 河北省太行山 、 内蒙
古马头山的26 个美蔷薇样品进行了分析 。 于
8 一 9 月分果期 , 当果实成熟呈深红色时采
摘 , 并将果实可食部分 (果肉 、 果皮 ) 与种
子分开 。 果肉保存在 4 ℃ 冰箱中待测定分析
用 。 种子粉碎 , 过 40 目筛 , 供分析用 。
1
.
2 分析方法
1
.
2
.
1 水分的测定 : 恒温干燥法 。
1
.
2
.
2 粗蛋白质的测定 : 半微量 凯 氏
定氮法 。
1
.
2
.
3 粗脂肪的测定 : 索氏提取法 。
1
.
2
.
4 粗灰分的测定 : 干灰化法 。
h 2
.
5 粗纤维的测定 : 粗纤维法 ( T e 一
e a t o r公司纤维仪 ) 。
1
.
2
.
6 总糖的测定 : 斐林试剂法 。
1
.
2
.
7 钙的测定 : E D T A容量法 。
1
.
2
.
8 磷的测定 : 铂兰比色法 ( 7 5 1分
光光度 计 ) 。
1
.
2
.
9 钠 、 钾 、 镁 、 铁 、 锰 、 铜 、 锌 的
材 料 与 方 法
.
1 样品来源 1 9 91 年 8月一 10 月对采 自 男 , 19 3 9年 生 , 营养卫生副教长
DOI : 10. 13325 /j . cnki . acta . nutr . si n. 1993. 03. 026
3期 刘喜文等 .美蔷薇果的营养成分 6 3 5
T a b协 el T h e e on t en t ofn u tr i on a l i n gr ed云 en t of Ra s ob el l a Red! . e tWi l s( M士D ) S
N
u tr i on a l i
n gr ed i
n e tH en gm啊 a ti n 飞 Vu ta i m 皿n ta i n T a i h en gm u on ta i n Ma tu om 叭n ta i n T o ta l
(n =7 )(
n =6 ( )
n =7 )(
n =6 )(
n = 26 )
W
a t er on o t en t( g/ 19 0 0)
Cr ud e

p r ot ei n ( g八 09 0)
Cr ud
efa t( g/ 1 09 0)
A
s五 ( g/ 1 0 09)
T Ot
a l s o ga r ( g/ 1 0 09)
Na ( g/ 1 09 0)
K( g八 9 0 0)
C
a
( g/ 1 0 09)
M g( g/ 19 0 0)
F
e( P扭 )
Mn ( P Pm )
( P Pm )
Cu (p p m )
Z
n ( Pp m )
C
a r ot en e(p Pm )
Vi ta 爪 in Bz ( P Pm )
Vi t
a m in B
:(p P扭 )
Vi t
a m i n C( Pp m )
85
。 85士 0。 5 1
0

7 4士 0一 04
0

25士 0。 03
2

6 2士 0。6 0
3 1。 3土 0一 02
0

02 0土 0。 0心 02
0
。 8 1士 0。 02
1。 09士 0。 02
0. 5 2士 O。 2 0
5

7 1士 0。 03
6

3 8士 0。 9 2
0

6 0士 0。 4 0
O

4 3士 0。6 0
1

6 1士 0。 13
34

1 2土 2、 马 7
5

7 1士 0。 3 5
弓。 8 9士 0。 5 5
4 8 1

4士 17。 4 3
6 5

4 1士 1. 25
0。 7 3士 0.4 0
0。 8 2士 0一 02
2

4 1士 0。 21
4 1

34士 O一 8 0
D
。 心 3 1 0士 0。 06 0 0
0

2 0士 0。 03
1

6 1士 0。6 0
0

56 士 0。 04
5
.
38士 0。 4 1
6

9 0士 0。 27
0

8 0士 0。 02
0

6 3士 0。 07
1。 3 2士 0。 5 0
3 5

5 2士 0。 9 2
5

3 1土 0。 3 2
4

7 9士 0。 3 2
峨 19。 87士 8。6 1
56
。 23士 1。6 8 85。 7 7士 O。 7 37 5。 3 2士 1。 4 9
0

8 0士 0。 06 0。 8 3士 0。 04 0。 7 8士 0。6 0
0

3 3土 0。 03 0。 33土 0。 04 0。 29士 0。 05
2。 4 0士 0。 5 02。 15士 0。 5 02. 3 1士 0。 15
15

8 0士 0。 4 4 1 1. 38士 0。 76 4 1. 26 士 0. 87
0

003 1士 0。 0 0 02 0。 7 1 0 0士 0。 仑心仑 3心。 0傀 上 0。 01 0
0

26 士 0。 3 0 0。 16 士 0。 03 0. 2 0士 0。 5 0
1。 27土 0。 04 1。 8 0士 0。 5 01。 15士 0。 09
0

5 1士 0。 5 0 0。 3 9土 0。 3 0 0。 5 0士 0。 7 0
5
.
24士 0。 15 5。 3 9士 0。 8 5 2。 29士 0。 1牙
6

25土 0。 176 . 27士 0。 3 06 。6 1士 0一 7 2
0
.
08士 0。 1 0 0。6 0士 0. 01 0。 7 0士 O。 2 0
0

34士 0。 05 0。 3 3士 0。 4 0 0` 4 3士 0一 05
1
.
27士 O。 4 1 0。 18土 0。 8 01。 21士 0。 9 0
3 5

6 7 士 0。 576 3、 3毯士 1、 7 3 15.7 3士 1。 8 2
6

9 0士 0。 6 3 3。 2 0士 0。6 5 2。6 9士 0。 54
5

21士 0。 195。 3 1士 0。 5 2 0。 7 0土 0。 3 9
4 5 2

9 9士 1 0. 17 4 4 3。 8 9士 1 0. 2 0连6 2。6 8士 15。 8 2
T a b l e ZT h ea m i n oa c i d en o tn e t of Ro :a b el la Re!d
. e tW I I
:( M士 SD )
扭 g/ 9 Sa m p l e
Am i
n a o
H e雌 m u on ta in Wu ta i m u on ta i n T a i h en gm oun ta in Ma t o住 rn o on 士a in
(n
=7 ( )n
=6 )(几二 7 ( )几二 e )
T o ta l
(n = 26 )
A
sP
T 五r
S
er
G孙
Pr o
l G y
Al a
Cy
s
Va l
c M
t
Il e
L
u e
T y
r
h P
e
L y
s
T
r P
Hi s
人r g
T
o ta l e on t e址
0

7 2士 0。 9 0
0

4 2士 0。 05
0

7 3士 0。 05
0

5 9士 0。 1 0
0

3 3土 0。 09
0

8 2士 O。 07
0

9 2士 0。 7 0
0

06 士 0。 2 0
0

6 0士 0。 02
0
。 15士 0。 4 0
0

5 1土 0. 5 0
0
。 3 2士 0。 4 0
0

1 2士 0。 05
0

3 2土 0。 06
0

4 9士 0。 07
0

06 士 0。 1 0
0

5 5士 0。 03
0

9 0士 0。 05
6

8 1士 0。 13
0
。 7 0士 0一 7 0
0

4 1士 0。 4 0
0

3 5士 0。 03
0

5 9士 0. 05
0

3 2士 0。 08
0
。 28士 0。 4 0
0

3 0士 0。 08
0

5 0士 0。 01
0

6 0士 0。 2 0
0

15士 0。 2 0
0

17士 0。 4 0
0

3 1士 0。 04
0

3 2士 0。 03
0
.
1 2士 0。 03
0

5 2士 0。 06
0

7 0士 0。 2 0
0

7 5士 0。 05
0
。马 1土 0。 心6
6

19士 0。 7 1
0

7 2士 0。 4 0
0一 4 2士 0。 04
0

3 5士 0。 03
0
一 57士 0。 5 0
0

3 2士 0。 07
0

28士 0。 3 0
0

6 2士 0。 5 0
0

05土 0一 01
0

7 0士 0一 02
0

6 1士 0。 03
0

18士 0。 2 0
0

4 3士 0。 05
0

2 2士 0。 3 0
0

3 2士 0。 4 0
0

7 4士 0。 5 0
0

08土 0。 3 0
0

7 5士 0一6 0
0
。 马 2士 0。 3 0
6

1 2士 0。 2 0
0

7 3士 0. 04
0
.
47士 0。6 0
0
.
4 1士 0。6 0
0

5 9士 0。 05
0
.
4 3土 0。 03
0

27士 0一 4 0
0

28士 0。 3 0
0

5 0士 0。 1 0
0

7 05土 0。 1 0
0

18士 0。 4 0
0

5 1士 0。 03
0

3 5士 0。 04
0.4 2士 0。6 0
0

23土 0。 3 0
0
。 5 1士 0。 04
0

8 0士 0。 02
0

54士 0。 03
0

9 2士 0。 4 0
6

4 0士 0。 4 3
0

7 2士 0。 06
0

4 3士 0。 05
0

7 3士 0。 5 0
0

85士 0。 06
0

3 3士 0。 07
0

28士 0。 05
0

28土 0. 06
0

5 0士 0。 02
0

6 0士 0。 2 0
0

6 1士 0。 03
0

16 士 0。 04
0

3 3土 0。 4 0
0

3 2士 0。 04
0

2 2士 0。 4 0
0

5 0士 0。6 0
0

07士 0。 2 0
0

56 士 0。 04
O
。 马 1土 心。 Q今
6

3 1士 0。6 0
测定 :原子吸收法 (日本岛津 A A一6 5。型 原
子吸收分光光度计 )。
1
.
2
.
1 0胡萝 卜素的测定 :纸层析法 。
1
.
2
.
n 维生素 C的测 定 :液 相 色 谱 法
3 6 6营 养 学 报 1 5卷
T able 3 h Te e o nt e nt o f n ut r it io a n! i nge r d ie nt o f Ro s abe l l aRe卜 d。 e t Wl is
Nut r it io a nl i nge r d ie nt He ngmo u
nt a i nW
ut a imo un七 a i nT a ihe nm go n ut a i n人 I at叭 t no n ut a i。
( n二 7)( n= 6( ) = n7( ) n二 6)
( M士 D S)
T
o t al
( n二 2 6)
V
at e e o r nt e nt( g八 0 09)1 0, 4 士 0 . 7 5
C邝d e 一 P r o t e i n (g / 2 0 0 9 ) 3 . 92 士 0 . 2 7
C
r u d e f
a t ( g / 10 09 ) 0
.
5 0士 0 . 0 4
A
s h ( g / 1 0 0 9 ) 0

6 9士 0 . 0 4
C ru d
e f i b r e (g八 0 09 ) 4 0 . 1 1 士 3 . 2 9
N
a ( g八 0 09 ) 0 。 0 1 士 0。 0 05
K 〔g / 1 00 9 ) 0 。 1 9 士 0 。 0 4
C a ( g八 0 09 ) 0 . 1 2 士 0 。 0 3
M g ( g八 0 09 ) 0 . 0 9 士 0 . 0 4
P ( g / 1 0 0 9 ) 0
.
2 2 士 0 . 0 4
F e ( p p m ) 2 1
.
7 9 士 2 . 2 7
M n ( p p m ) 2 3
.
2 7 士 x . 2 1
C u ( p p m ) 1
.
4 3 土。一 4
Z n ( P Pm ) 1 0
.
65 士 1 . 02
1 0 。 4士 0。 4 6
3
.
8 2 士 O。 8 0
0

4 9 士 0 。 0 5
0
.
6 7 士 0 。 0 8
3 9

6 8 士 l 。 0 1
0

01 2 士 0 。 0 05
0
.
18 士 0 。 0 3
0

1 3土 0 。 0 3
0

0 7 上 0 . 02
0

2 0 士 0 。 0 4
2 3
,
72 土 2 。 3 9
2 5

5 3 土 2 。 0 2
l

6 4 士 0 。 1 5
1 1

0 7士 0 。 4 9
1 0

2 8 士 0 。 6 2
4

1 5 士 0 。 4 0
0

4 8 士 0 。 0 6
0
.
7 2 士 0 。 0 5
3 7

7 6 士 1 。 4 5
0

0 1 7士 0 。 0 19
0

1 6 上 0 。 0 3
0
.
1 4上 0 。 0 3
0

0 9 士 0 。 0 3
0

2 0 士 0 。 0 3
2 2
.
59 士 2 。 0 3
2 5

2 士 1 。 2 5
1

7 8 土 0 。 1 7
12

53 士 0 。 6 3
1 0

5 8 士 0 。 6 3
3
。 了8士 O。 1 3
0

5 2 士 0 。 0 5
0

6 9 土 0 。 0 4
3 8

9 3 士 0 . 8 6
0
,
01 士 0 。 0 0 3
O

1 6 士 O 。 0 2
0
.
1 1 士 0 。 02
0

08 土 0 。 02
0
.
18 士 0 。 0 1
2 3

8 8 士 1 。 5 8
2 3

55 士 1 。 0 0
1

5 1士 0 。 2 5
1 1

0 8 士 0 。 5 4
1 0

4 0士 0 。 6 0
3

9 2 士 O。 2 7
0

4 9 士 0 。 05
0 一 6 9 士 0 。 0 5
3 9

1 1 士 2 。 08
0

01 3士 0 。 0 1
0

1 7 士 0 。 0 3
1

1 2 士 0 。 03
0

0 8 士 0 。 0 3
0

2 0 士 0 。 03
2 2

9 3 士 1 。 9 4
2 4
.
38 士 1 。 6 6
1
.
5 9 士 0 。 2 2
1 1

3 4士 0 。 9 9
T a b! e 4 T h e a m i n o a e id e o n t e n t o f R o s a b e l l a R e h d
. e t W II s (m g / 9 s
a m p l
e ,
M 士 S D )
人切 j且 0 a o i d
H
e n g m ou
n t a i们
( n 二 7 )
从广u寸a 1 m o u n t a i n
( n , 6 )
T
a i h e n g m o o n r a i n
( n = 7 )
入l a t o 让 m o u n t a in
( n = 6 )
T o亡a l
( n 二 2 6 )
A
s p
T h
r
S e r
G I

P
r o
G l y
A l
a
C y

V a l
入艺尸亡
1l e
1
J
e u
T 手, r
P h
e
L y s
T r p
11 15
A
r g
T
o t a l
e o n t e n t
2

2 7 士 0 。 1 4
1

07 士 0 。 1 7
1

1 4士 0 。 0 7
5
.
5 3 士 0 , 3 1
2

2 7 士 0 。 09
1
.
2 7 士 0 。 1 2
]

68 士 0 。 09
0
.
2 8 士 0 . 3 8
0

0 7 士 0 。 0 1
0

1 7 士 0 。 0 3
0

8 0 士 0 。 0 5
1

4 8 士 0 . 0 8
0

4
`
1 士 0 。 0 3
0

8 1 士 0 。 0 5
2

2 6 士 0 。 0 5
0

0 5 士 0 。 0 0 改
3

2 7 士 0 。 15
4

3 1 士 0 一 10
2 9

1 3 士 0 。 5 3
2

2 2 上 0 . 09
1

0 3 士 0 。 0 7
1

2 0 士 0。 0 6
5 . 4 8 士 0一 08
2

2 5 士 刃。 0 8
1
.
3 0 土 0 。 0 9
1

6 8 士 0 。 0 7
0

2 9士 O。 4 2
0

0 6 土 0 。 0 07
0

2 0 士 0 . 0 7
0

8 1 士 0 。 0 7
1
,
5 0 土 0 。 0 乌
0

4 4 士 0 。 05
0

8 2 士 0 。 08
2

2 1 士 0 。 1 7
0

05 士 0 。 0 0 5
3
.
2 4 士 0 。 0 9
4

2 5 士 0 。 09
2 9

1 1 士 0 。 5 8
2

2 8 士 0 。 1 4
1

0 0 士 0 。 0 7
1

1 8 士 0 。 0戊
5

4 3 士 0 。 1 8
2

2 5士 0 。 08
1

3 1 上 0 . 05
l

6 7 士 0 。 1 1
0

14 士 0 。 0 4
0

06 土 0 。 0 0 5
0

Z Q 士 O。 03
0

8 1 士 0 。 0 8
1

5 1 士 0 。 0 7
0

4 4 士 0 。 0 6
0

8 2 士 0 。 0 6
2

2 5 士 0 。 0 8
0

0 5 土 0 。 0 0 7
3

2 4 士 0 。 08
4 。 3 1 士 0 。 0 7
2 8

9 4 士 0 。 2 8
2

2 4 士 0 。 1 6
0
.
9 9 7 士 0 。 0 6
1

2 0 士 0 。 0 4
5
,
4 3 士 0 。 2 0
2
.
2 至士 0 。 07
1
.
2 9 士 0 。 1 1
1

6 9 上 0 。 06
0

1 4 士 0 。 0 4
0

06 士 0 。 0 0 3
0
.
2 0 士 0 , 0 3
0
.
80 士 0 。 06
1
.
5 3 士 0 . 0 7
O

45 士 0 。 0 5
0

9 0士 0 。 0 5
2

2 0 士 0 。 1 0
0

0 5 士 0 。 0 0 7
3

2 3 士 0 。 1 6
4

2 7 士 0 。 16
2 8

8 2 士 0 。 3 0
2
.
2 6 士 0 。 13
1

0 4土 0 . 1 4
1

1 8 士 0 。 06
5

4 7士 0。 2 0
2

2 5 士 0。 08
1

2 9 士 0 。 09
1

6 8 士 0 。 0 8
0

2 1 士 0 。 2 8
0
.
06 士 0 。 0 07
0
.
t g 士 0 。 0 理
0

8 1 士 0 。 0 6
1

5 0 士 0 。 0 8
0

4 4 土 0 。 0 5
0
.
8 1 土 0 。 06
2

2 3 士 0 。 1 0
0

0 5 士 0 。 0 03
3 。 2 5 士 0 。 1 2
4

2 9 士 0 。 1 1
2 9

0 1士 0。 4 4
( 日立 6 35 型高效液相色谱仪 ) 。
1
·
2
·
1 2 维生素B : 的测定 : 荧光法 ( 岛津
R F 一5 7 0 ) 。
1
·
2
.
13 维生素 B Z的测定 : 荧光法 (岛津
R F 一5 7 0 )

1

2
.
14 氨基酸的测定 : 采 用美国 1 21 M B
型氨基酸自动分析仪 。
2 结 果
2
.
1 美蔷薇果肉营养成分分析结果
3期 刘喜文等 .美蔷薇果的营养成分
美蔷薇果肉所含营养成分齐全 , 特别是
维生素 B Z、 维生素 B Z 、 维生素 C和胡萝 卜素
含量很高。 果肉中含粗蛋白质 。 · 7 8 9 / 1 0 0 9 。
从表 2 可见 , 含有 18 种氨基酸 , 精 氨 酸 含
量最高为 0 . 91 0 9 / g ; 胧氨酸最低为 。 . 05 m g
/ g
。 矿物元素以钙 、 镁含量为最高 , 分别为
1
.
1 5 9 / 1 0 0 9和 0 。 5 9 / 1 0 0 9 。 见表 1 。
2

2 美菩薇种子营养成分分析结果
美蔷薇果中的种子 , 经分析结果表明 :
种子中含粗蛋白质为 3 . 9 2 9 / 1 0 0 9 。 含有 18 种
氨基酸 , 谷氨酸含量最高 为 5 . 47 m g / g ; 色
氨酸含量最低为。 . 05 m g / g 。 粗脂肪较 少 为
0
.
4 9 9 / 1 0 0 9 (表 3 , 4 ) 。
3
.
2 美蔷薇种子占全果 重 的 4 2 . 7 % , 含
蛋白质 Z g . Ol m g / g , 由 18 种氨基酸组成 (见
表 4 ) , 其中谷氨酸 、 精氨酸 、 组氨酸 、 赖
氨酸 、 脯氨酸 、 夭门冬氨酸含量都很高 , 分
别为 5 . 47 m g / g 、 4 . 29 m g / g 、 3 . 2 5 m g / g 、
2
.
23 m g / g

2
.
2 5 m g / g
、 2
.
26 m g / g
。 是 很
好的动物饲料蛋 白来源 。
综上所述 , 美蔷薇具有广阔的开发应用
前景 , 需进一步深入研究 , 合理利用 , 为人
类创造更高的经济效益和社会效益 。
关键词 : 美苦裁果
K e y w o r d s : R o s e b e l l a
n u t r i t i o n a l
营养成分
R e ! d
. e t W i l
s
i n g r e d i e n t
3 讨 论
3
.
1 美蔷薇果肉占全果重的 57 . 3 % , 含有
多种营养素 。 特别是维生素 B 工、 维生素 B Z 、
维生素 C和胡萝 卜素含量 都 很 高 , 分 别 为
5

6 9 P P m

5

0 7 P P m

4 2 6

6 8 P P m
、 3 5

3 7
p p m
, 均可 列入果蔬之前列 , 是美蔷薇的主
要特色 。 可作为制造饮料 、 果酱等食品的原
料 , 具有重要的开发利用价值 。
参 考 文 献
华北树木志编写组 . 华北树木志 。 中国林业
出版社 , 1 9 8 4 : 3 0 4
全国中草药汇编编写组 . 全国中草药汇编 .
人民卫生出版社 , 1 9 7 5 : 5 4 4
王宗训 . 中国野生植物开发利用 。 中国科学
技术出版社 , 1 9 8 9 : 5 2 9
收稿日期 : 1992一 07一 16
中国营养学会会员名录 (续二十八 )
青海省生理科学会营养专业委员会
2 8一 2 5
2 8一 2 6
2 8一 2 7
韩丽凤
王金哲
赵生虎
2 8一 2 8
2 8一 2 9
李建国
姬红蓉